Londra’daki Bizans sergisinde 300 yapıt biraraya gelecek. Ama Türkiye’den hiçbir şey gitmiyor. Açıklamaya göre bunun sebebi Türkiye’nin çıkarttığı yüksek maliyetler.
Londra’daki Kraliyet Akademisi (Royal Academy) büyük bir Bizans sergisi açmaya hazırlanıyor. Ekim ayında açılacak sergi, tüm dünyadan toplanan 300 kadar Bizans eserinden oluşacak, ama sergide Türkiye’den hiç bir eser yer almayacak.
Farklı kültür ve uuygarlıkları tanıtan çok ilgi ve izleyici çeken sergilerin mekanı Kraliyet Akademisi, daha önce de ‘Türkler’ diye bir sergi açmıştı. Daha önce biraya gelmemiş eserlerden oluşan ‘Bizans, 330-1453’ adlı sergi, bir Yunan Üniversitesi’nin işbirliği ve üç Yunan bankasının sponsorluğuyla gerçekleşiyor. İngiltere, Fransa, İtalya, Rusya, ABD ve Yunanistan gibi pek çok ülkeden toplanan eserler arasında bin yıllık el yazmaları, ikonolar, dokumalar, bir zamanlar İsa’ya ait olduğu sanılan kadeh ve çeşitli eşyalar yer alıyor. Sergi, adını Bizans’ın kurulduğu ve İstanbul’un fethiyle yıkıldığı tarihlerden alıyor. Ama bu Bizans’ın merkezi olan İstanbul’dan sergiye hiçbir eser gitmeyecek. BBC Türkçe Servisi’ne konuşan sergi yetkililerine göre bunun sebebi Türkiye’nin yüksek maliyetler çıkartması.
Yunan uzman Maria Vasilaki, “Neden Türkiye’den hiç eser yok,” sorusuna şöyle yanıt veriyor: “Bunu yapmak için çok çalıştık. Öncelikle İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürü Dr. İsmail Karamut ile görüştük, Londra’ya Kraliyet Akademisi’ne geldi. Türkiye’nin sergide yer almasını ne kadar istediğimizi söyleyip liste verdik, resmi yazışmaları yaptık. Sonra ise Kraliyet Akademisi’nin karşılaması çok zor olan büyük bir mali tabloyla karşılaştık. Örneğin bir yetkilinin sergiye eşlik etmesi ve Londra’da kalması gerekiyordu. Bu beş ay sürecek bir sergi ve bütçeye eklemesi çok da kolay olmayan bir şey bu istek.
Türkiye’nin Atina, Londra büyükelçileriyle temasa geçti, Yunanistan’ın Atina Büyükelçisi’ne mektup yazdık bu duruma bir çözüm bulmalarını istedik. İstediğimiz parçaların çoğu İstanbul’daki arkeoloji müzesinden gelecekti. Sonunda bu konuda hiçbir şey yapılamayacağını öğrendik. Zaman daralmıştı ve Akademi’nin karar vermesi gerekiyordu. Akademinin bu müzenin taleplerinden kaynaklanan masrafları karşılayamayacağı anlaşıldı. Bunun da Türk hükümetinin kanunlarından kaynaklanan bir durum olduğunu söylediler.”
Akademi, Arkeoloji Müzesi’nden aralarında mermer ikonaların da olduğu 18 parça istemiş. Müze Müdürü Karamut ise konuyla ilgili şunları söylüyor: “Talep ettikleri eserlerin bir kısmını verebileceğimizi söyledik. Verebileceğimiz eserleri Ankara’ya bildirdik. Ondan sonraki gelişmeleri ben de bilmiyorum. Maliyet sorunu karşı tarafla ilgili bir şey. Bir sergiyi düzenleyen tüm masraflarını da karşılar çünkü...