Fotoğraf: Macau Resorts

Çin’in güneyindeki Guangdong ilinde konumlanan Macao, şehrin sosyal ve ekonomik sistemini tanıma konusunda anlaşmış özel bir idari bölge.

“Macao’nun Tarihi Merkezi”, Çin topraklarındaki en eski Batı mimarlığı mirasını içeriyor. Macao’nun geleneksel Çin mimarisi, başarılı bir doğu-batı çoğulcu kültürüne ve geleneksel mimarisine tanıklık etti.

Macao, Uzakdoğu'da misyoner rolü oynarken bir yandan da Batı dünyasına Çin halkının inançlarının yayılmasının yansıtılmasının somut bir şahidi.


Fotoğraf: About.com

Doğu - Batı kültürünün getirdiği değişikliklerinin bir ürünü olan “Macao’nun Tarihi Merkezi”, bu değişiklikler ile Çin’in tarihi kentlerinin en eşsiz kültürel mirasını kapsıyor. Macao, farklı kültürlerin yaşayan geleneklerinin sürdürülmesiyle tam bir sosyal altyapı örneği sergiliyor.

Macao, 16. yüzyıl ortalarından 1999’a kadar Portekiz himayesi altındaydı ve uluslararası ticarette kazançlı bir stratejik önemi vardı, 1999’da Çin Hükümeti’nin himayesi altına girdi.

Macao’nun çıkışı, yine kendisinin iki fonksiyonu olan Çin’e geçiş kapısı olma ve Çin’in dünyaya açılan penceresi olma durumlarını kesin sınırlarla yansıtıyordu. Bu da Çin’in derebeylik sistemini tamamlayıcı yaratıcı bir yol önermesi ve de Avrupa ile Çin’in tarihlerinde bir dönüm noktası olma vurgusunu birleştirmesiyle gerçekleşti.


Fotoğraflar: Wikipedia

16. yüzyılın ortalarında Portekiz deniz subaylarının Macao’ya yerleşmesi ile hemen hemen 5 asırdır süren Doğu ile Batı'nın kesintisiz iletişimi başlamış oldu. Uluslararası ticaret kapısında Macao’nun gelişiminin başlangıcı, onu Avrupa ile Asya arasındaki kültürel alışverişin tek ve en istikrarlı örneği haline getirdi.

1842’de Hong Kong’un sömürgesi olduğundan beri, Macao’nun Pearl River Dağı'ndaki stratejik konumunun anlamı Güney Çin Denizi’ndeki eşsiz pozisyonunu elinde tuttuğu anlamına geliyor. Bu da kompleks bir deniz ticareti ağının merkezi olmasının getirdiği muazzam zenginliği sağlıyor ve yerleşim bölgesine sabit bir insan akışı sunuyor.

Macao’nun Kültürel Çoğulcu Yapısı
Çin’in ilk giriş kapısı olarak kurulan Macao, dikkate değer biçimde birbiri ardına bağlantı ve iletişim noktalarının somut ve de soyut olarak çeşitli uygarlıklardan çok geniş bir dizi insan gayretiyle zenginleşmesi durumunu başlattı.
Değişik uluslardan gelen insanların, kendi kültürlerini, geleneklerini ve mesleklerini getirerek somut ve soyut etkilerini şehire geçirdikleri görüldü. Bu sayede Batı stilindeki kale ve mimari örnekleri ile modern bina tipolojisine giriş yapıldı.

“Macao’nun Tarihi Merkezi”
Macao çok çeşitli kültürel deneyimleri, dini etkileri miras olarak aldı ve Çin’in yerel kültüründe onları birleştirip karıştırarak şehrin mirasında zengin bir doku üretmesini sağladı. 

“Macao’nun Tarihi Merkezi” tarihte Hristiyan Şehri olarak da bilinen batı yerleşim merkezinin tam kalbi gibi. Doğu ve Batı dünyasında çeşitli kültürlerin karşı karşıya gelmesi durumu sona ererken, Macao bu durumdan zengin bir kültürel mirası özümseyerek faydalandı.

Çin’deki Macao’dan “İlkler”
17. yy başlarında Avrupa’da farklı dini otoritelerinden misyonerler Macao üzerinden Çin’e girdiler. Misyonerlik çalışmalarını garanti etmek için çaba harcadılar ve kesin bir kültürel etkilenmeyi beraberlerinde getirdiler.

Misyonerler Batı konseptine sosyal iyileşme getirdiler ve ilk Batı tarzında hastaneleri, dispanserleri, yetimhaneleri ve hayırseverlik organizasyonlarını kurdular. Bunun yanında, Çin topraklarında kullanılması icin ilk hareketli stil matbaa makinesini getirdiler ve yabancı dildeki ilk sayfa yayınlandı.

Çin’de ve Doğu Asya’nın diğer bölgelerinde olduğu gibi Cizvit misyonerliğine Macao’nun taban olması, Cizvit papazlarının, St. Paul Koleji’nde, başka bölgelerin Çin bilgileriyle felsefe ve karşılaştırmalı din bilgileri içeren Çince eğitimi alabilmesini sağladı. Macao Çin’deki ve Asya’nın diğer bölgelerindeki Cizvit misyonerleri için tam bir eğitim zemini oldu.

St. Paul's Koleji o zamanlarda Uzakdoğu’daki en büyük papaz okulu ve bölgedeki ilk batı tarzında üniversiteydi.

Macao’daki Hristiyan misyonerlerin diğer bir başarıları da, ilk İngilizce-Çince sözlüğün üretilmesi ve Robert Morrison tarafından İncil’in ilk kez Çince tercümesinin yapılması oldu.

Macao’da A-Ma ibadetleri, Güney Çin kıyısında yaşayan balıkçıların batıl inançları ile başladı. Macao’nun özel konumunun yarattığı Doğu ile Batı arasındaki kültür alışverişi, yurtdışında A-Ma ibadetlerinin ilk referansı bunda çok önemli bir rolü olan A-Ma tapınağıdır.

A-Ma Tapınağı, Macao Yarımadası’nın güneybatısında, Barra Meydanı’na ve deniz kıyısına hakim bir konumda yer alıyor. A-Ma Tapınağı’nın köşesinde Barra Sokağı’nda yer alan Fas Kışlası konumlanıyor. Caddenin daha ilerisinde dar sokak aniden Lilau Meydanı’na çıkıyor, burası tarihte Portekiz göçmenlerinin ilk ikamet ettiği bölge ve cadde boyunca gözüken pastel cephelerin arkasından çıkan Mandarin Evi’nin olduğu yer.

Barra Caddesi’nde ilerleyince, Padro Antonio Sokağı ve Lorenzo Sokakları’na ulaşılıyor. St. Lawrence Kilisesi burada yer alıyor. Kilisenin arkasında, Prata Sokağı St. Jose Sokağı’nın olduğu kavşağa çıkarıyor ve burası da St. Joseph Papaz Okulu ile kilisesinin olduğu alana çıkıyor.

Prata Sokağı’nın üstündeki granit duvarın bitişiğindeki Seminario Sokağı, Gamboa Sokağı kavşağına kadar ulaştırıyor. Buradaki tepede ise patika yol, anıtlarla çevrelenmiş (St. Augustin Kilisesi, Sir Robert Ho Tung Kütüphanesi ve Dom Pedro V Tiyatrosu) St. Augustine Meydanı’na getiriyor.



Tronco Velho Sokağı ile Almeida Ribeiro Bulvarı arasındaki dar sokak manzarası şehrin merkezindeki Senado Meydanı’na bakıyor. Leal Senado Binası’nın bütün meydana hakim emredici bir görüntüsü var, her iki yanını Güney Avrupa tarzında beyaz cepheli yapılar kuşatıyor.

St. Dominic Kilisesi, Senado Meydanı ve Dominic Meydanı kavşağında yer alıyor. Mount Hill’den yukarı çıkan Palha Sokağı’ndaki kentsel meydan, göztaşlı kaldırımlı sokak St. Paul Harabesi’nin ana cephesine ulaştırıyor.

Bu heybetli kilisenin arkasında minyatür Na Tcha Tapınağı ve eski şehir duvarlarının bir bölümü var. Aşağıya doğru ilerlendiğinde, doğrusal güzergah St. Anthony Kilisesi, Casa Bahçesi ve Protestant Mezarlığı ile son buluyor. Tepenin en yüksek noktasında bulunan Macao Guia Tepesi, Guia Kalesi, küçük kilise ve deniz feneri (Çin’deki ilk modern deniz feneri) yarımadanın ufuk çizgisindeki görüntüsünü oluşturuyor.

Kentleşme, Mimarlık ve Mekan Kullanımı
Macao’nun eski kent mimari dokusu, şehrin en çekici özelliklerinden biri. Macao Portekizler tarafından inşa edildi ama Akdeniz-Avrupa tasarımları yapılara oryantal bir bakış açısı kattı. Çinliler bunu tapınaklarının, kalelerinin ve Çin bahçeleri'nin formlarında kullandı. Bu kombinasyon yöreye gelen tüm ziyeretçileri kendisine hayran bırakıyor, Macao’nun tarihi eski dokusu, kiliseleri, heykelleri, parkları, kaleleri, anıtları ve hükümet sarayları ile şehre romantik bir karakter kazandırıyor.
 


Fakat bu eşsiz mimari bugünlerde tehdit altında çünkü artan nüfus, şiddetli modernizm, kentsel yenilenme eski yapıların ve mahallerin yıkılmasına ve onlara yer bırakılmamasına yol açıyor. Macao’nun Çin himayesi altına girdikten önce ve sonraki dönemde birçok heykeller ve semboller yok oldu. Macao, dünyadaki en yoğun yapılaşan kentsel alanlardan biri.

Dünya Mirası Listesi’nde Macao
“Macao’nun Tarihi Merkezi”, Dünya Mirası Listesi'nde kayıtlı ve böylece Çin’deki 31. Dünya Mirası Listesi’ndeki alan oluyor. Bu uluslarası tanınma toplumun duyarlılığını arttırıyor, kültürel miras değerlerine takdiri yükseltiyor ve böylece geleceğin kentsel iyileştirme programları üzerinde olumlu etkileri oluyor.

Devam eden kurslar ve halk eğitimleri, yerel halkın Macao’nun Çin’deki ve dünya tarihindeki rolünü anlamaya ve bilgilerini arttırmaya yardımcı oluyor.