Bu şok, yalnızca ev alanları değil; büro, dükkan ya da mağaza alanları da ilgilendiriyor.

Temmuz ve ağustos aylarının kavurucu sıcağı, tatil dönemi, Anayasa Mahkemesi’nin Ak Parti’yi kapatıp kapatmayacağı tartışmaları derken, 12 Temmuz günü Resmi Gazete’de yayımlanan bir tebliğden, çok kişinin haberi bile olmadı.

Şok konusu olay ne?
İnanamayacaksınız ama yine de anlatalım.

Mevcut uygulamada vatandaş; hem biraz daha uygun fiyata hem de dilediği katta ve büyüklükte alabilmek için, proje üzerinden evi beğenip, müteahhitle anlaşıyor. Halk arasında "Temelden girip, ev almak" diye ifade edilen bu uygulamada, ev alana "kat irtifaklı arsa tapusu" veriliyor. Büro, dükkan ya da mağaza alanlara da aynı tapu veriliyor.

Alıcı ve satıcının ayrı ayrı ödediği binde 15 "tapu harcı" da, arsa payının değeri üzerinden alınıyor. İleride inşaat tamamlandığında, cins değişikliği, (cins tashihi) yaptırılıp, gayrimenkulün emlak vergisi değeri üzerinden,ayrıca "binde 15 harç" alınıyor.

Diyeceksiniz ki "Peki... Müteahhitten ev alanlara büyük şok ne? "

Onu da açıklayalım
12 Temmuz 2008 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan ve 6 Haziran 2008’den itibaren uygulamaya giren 56 No.lu Harçlar Kanunu Genel Tebliği ile Maliye Bakanlığı, "Tapu harcı yönünden arsa payının değeri bitmiş evin ya da dükkanın değerinden aşağı olamaz. Arsa payı satışının, inşaatı tamamlanmış konut satışından bir farkı bulunmamaktadır" diye görüş beyan etti (Tebliğin metni için bkz. www.yaklasim.com)

Ne olacak şimdi?
Burada; arsayı elbiselik kumaş, tamamlanmış evi de dikilmiş takım elbiseye benzetirsek; "Elbiselik kumaşın değeri, dikilmiş takım elbisenin değerinden aşağı olamaz. Elbiselik kumaş satışının, dikilmiş takım elbise satışından bir farkı bulunmamaktadır." deniliyor. Başka bir anlatımla, "Boş arsanın değeri de, üzerine inşaat yapılan binalı arsanın değeri de aynıdır" deniliyor.

Diyeceksiniz ki "Bu olacak iş mi?"

Haklısınız, olacak iş değil ama Tebliğ aynen böyle!..

Peki... İnşaat yarım kalırsa ne olacak? Vatandaşın elindeki tapu, arsa tapusu, tapu harcı ise bitmiş ev üzerinden alınmış olacak!.. Ayrıca, ödemenin büyük kısmının evin tesliminde yapılması, döviz cinsinden ödemedeki kur farkı, geç ödemedeki vade farkı,50 dairelik kat ittifakı tesis edilen arsanın, ihtiyaç nedeniyle topluca satışı vs.

Bunların her biri arsa payının, tapu harcı yönünden evin değeri kabul edilmesinde ciddi sorun.

Vergilendirme çelişkisi
İnşaat firmaları;

- İnşaat devam ederken, daire ve dükkanların tamamını, arsa payı tapusu vermek suretiyle satsalar dahi inşaat tamamlanıp iskanı alınıncaya kadar, bu satışlardan elde ettikleri kazancı beyan etmiyor ve gelir ya da kurumlar vergisi de ödemiyorlar.

- İnşaat devam ederken, daire ve dükkanların tamamı, arsa payı tapusu verilmek suretiyle satıldığında, daire ve dükkanlar tamamlanıp, alıcıya teslim edilinceye kadar, KDV’de tahsil edilemiyor.

- Faturası da (paranın tamamı önceden tahsil edilmiş olsa dahi) inşaat bitip, daire ve dükkanlar teslim edilinceye kadar kesilemiyor.

- Arsa üzerine yapılan inşaat tamamlandığında, iskan alınması aşamasında,"bir koyundan iki post"örneği, binde 15 harç ’cins düzeltmesi’, adı altında bir daha alınıyor.

O halde, arsa satışını daire veya dükkan satışı kabul etmek neyin nesi?

Kaldı ki Anayasa’nın 73. maddesine göre, vergi, resim ve HARÇ ancak kanunla alınır. Ortada arsa payının, tamamlanmış bina sayılacağını belirten açık bir kanun hükmü yok. Tebliğ ile vergi alınmak isteniyor. Bu da Anayasa’ya aykırı.