Kentsel Keşif, kamusal ve endüstriyel alanların görünmeyen, herkesin giremediği bölgelerine ya da tamamen terkedilmiş binalara yapılan ziyaretlere deniyor. Bir çeşit şehir turu da sayılabilecek bu keşifler rehber, iki katlı otobüs, harita ya da yönlendirmeler olmadan, sıradan insanların gidemeyeceği yerlere yapılıyor. Kaşifler için terkedilmiş binalar, faaliyette olan binaların yasak bölgeleri, kanallar, servis tünelleri en uygun mekanlar. Avrupa'dan, Amerika'ya, Avustralya'ya pek çok coğrafyaya yayılan bu merak, yaş ve meslek tanımıyor. İçlerinde mimarlar olduğu kadar çağrı merkezi çalışanları da var. Kimileri endüstriyel binalarda kimileri de yeraltında gezmeyi tercih ediyor. Bu kendine has kültürü, yayını, kitabı, filmleri, TV programları ve etiği olan dünya çapında bir fenomen.


ABD Ulusal Güvenlik Teşkilatı ajan üssü.

Kaşiflerin Uğrak Yeri Olan Mekanlar

Terkedilmiş Binalar
Terkedilmiş binalara girmek belki de keşif işinin en sık rastlanan modeli. Eğlence parkları, fabrikalar, güç istasyonları, hastaneler, akıl hastaneleri, okullar ve sanatoryumlar gibi terkedilmiş binalar ülkeden ülkeye çeşitlilik gösteriyor. Özellikle bu binalar, korumacılar, mimarlar, endüstriyel arkeologlar, fotoğrafçılar, film yapımcıları ve hayalet avcılarının uğrak yeri. Bu binaları ilk keşfedenler genellikle çevrede yaşayanlar oluyor, binalar devasa grafittiler ile süsleniyor ve vandalların saldırısına uğruyor. Kaşifler ise kurallar gereği asla binalara zarar vermiyor.



Bu binaları keşfetmek her ne kadar heyecan verici olsa da yıkık dökük çatılar, döşemeler, kırık camlar ve kimyasallar yüzünden tehlikeli.


Belçika'daki Hofstade Plage Spor Kompleksi. Victor Bourgeois, Charles Van Nueten, Maxime Wynants, Félix Milan tarafından tasarlanan kompleks DOCOMOMO listesinde.

Aktif Binalar
Keşfetme meselesine bir başka yaklaşım da aktif olarak kullanılan binalardaki sadece görevlilerin girebilecekleri alanlar olan teknik servisler, çatılar, asansör odaları, terkedilmiş katlar gibi yerlere sızmak. "Infiltration" kelimesinin binaların keşfi için kullanılmasının sebebi de bu. Bu işin tehlikeli bir boyutu da dava ile sonuçlanabilmesi.

Yeraltı Mezarları
Paris, Roma ya da Napoli'deki yer altı mezarları kent kaşifleri tarafından keşfedildi. Paris'in altındaki pek çok yer altı tünelini barındıran madenler de yer altı mezarları gibi kamu turizmine açık değil.

Kanalizasyon ve Rögarlar
Rögarlara ya da kanalizasyonlara girmek de keşfetmenin bir yolu. Avusturalya'daki Cave Clan gibi gruplar kendilerini bu işe adamış durumdalar. Bunun için uyulması gereken kesin kurallar var. Örneğin "Yağmurluysa, girmek yok" gibi. Aksi takdirde yoğun yağmur altında kanalda kapalı kalmak, suya kapılıp gitmek ve ölmek olağan sonuçlar olabiliyor.

Kanalizasyona girildiği zaman metan ya da hidrojen sülfat gibi gazlar yüzünden zehirlenme olasılığı da yüksek. Bu yüzden girmeden önce görüntüleme cihazı ile atmosfere bağlantısı var mı diye kontrol ediliyor.

Ulaşım Tünelleri
Aktif ya da terkedilmiş metro ve hafif metro tünellerine girilmesi cezai takibat gerektiriyor. Sonuçta bu tarz keşifler nadiren yayınlanıyor. Bunun istisnaları yok değil. Örneğin, Toronto'daki terkedilmiş metro istasyonu sıklıkla filmler için New York Metrosu haline getirilerek kullanılıyor. Kullanıldığı bazı filmler Johnny Mnemonic, Mimic, The Recruit.

Servis Tünelleri
Üniversiteler, büyük enstitüler ve hastanelerde ısıtma sıklıkla merkezi bir sistemden yapılır. Yüksek basınç boruları genellikle bu servis tünellerinden geçirilir çoğunlukla bu tünellere gerekli durumlarda ulaşılabilir. Bu yüzden üniversitelerdeki tüneller öğrenciler için her zaman bir keşif konusu.

MIT öğrencilerin Çatı ve Tünel Darbesi diye anlandırdıkları olay bunun örneği. Bunun için bir de poster tasarlamışlardı.

Keşfetmenin Tarihi
Keşif işi sanıldığı gibi günümüz dünyasına özgü bir merak değil. Bazı önemli tarihlere bakmak gerekirse:

1793 Philibert Aspairt ilk cataphile olarak sayılabilir. Paris'in yer altı mezarlarını keşif sırasında kayboldu ve cesedi 11 sene sonra bulundu.
1861 Şair Wlat Whitman Brooklyn Standard'da Brooklyn'deki yeni kapatılan Atlantic Avenue Tüneli'ni ziyaret ettiğini yazmıştı. 1844 yılında dünyada ilk inşa edilen metro tüneliydi.
1904 New Yorklu Leidschmudel Dreispul, metro sistemi açıldıktan 1 hafta sonra yeni tünelleri keşfederken gelen trenin altında kaldı.
1916 "Uçan İnsan" Harry H. Gardnier, Detroit Majestic Binası'nın 12 katına tırmanarak tarihe ilk builderer olarak geçti
1921 Terkedilmiş binaya yapılan ilk keşif gezisi Andre Breton, Paul Eluard, Francis Picabia ve Tristan Tzara'nın arasında bulunduğu Dadaistler tarafından yapıldı. Gezi, az bilinen Paris St. Julien le Pauvre Kilisesi'ne yapıldı.
1959 MIT Tech Model Railroad Kulubü'nün Signals ve Power isimli alt komitesi kampüsün buhar tünellerine ve çatılarına yarı sistematik bir gezi yaptılar.
1971 Philippe Petit bir gece yarısı Paris'teki Notre Dame Katedrali'ne gizlice girerek iki kulesi arasına çelik kablo gerdi. Ertesi sabah karşıdan karşıya geçti, düşmek üzereyken yakalandı. 3 sene sonra, Petit aynı çalışmayı New York'taki Dünya Ticaret Merkezi'nin ikiz kuleleri arasında denedi.
1980 18 yaşındaki Bob Diamond 1861'de kapatılan ve unutulan Brooklyn'deki Atlantic Avenue Tüneli'ni yeniden keşfetti.
1986 Avustralya Melbournelü mağara meraklıları Cave Clan'ı kurdular. Rögarları ve doğal olanlar kadar insan yapımı mağaraları da keşfetmeye başladılar.
1994 Avustralyalı Bunker Boyz kendilerini Sydney'deki terkedilmiş yer altı sığınakları ve askeri tünelleri bulmaya adadılar.
2000 Kanadalı Mr. Sable, internet üzerinde Urban Explorers isminde iletişim bir grubu kurdu. Fotoğraflarını paylaştıkları, mesaj gönderdikleri bu grup giderek büyüdü, Avustralya, Kanada, İngiltere, İrlanda, Fransa ve Hollanda'dan 100'den fazla üyeye ulaştı. Avustralya ayağı daha sonra Microsoft tarafından sansürlendi.
2002 Daniel Joseph Konopka isimli kaşif, Şikago Illinois Üniversitesi'nin altındaki tünellerde yanında zararlı kimyasal bulundurduğu için tutuklandı. Daha sonra Şikago metro tünellerinde siyanür ile yakalandı ve 13 sene hapse mahkum oldu.
2002 Moskova'da tiyatroda Çeçenler tarafından esir edilen 922 kişinin kurtarılmasında keşif grubu Diggers of the Underground Planet'den Vadim Mikhailov tiyatronun altını iyi bildiği için yetkili kişilere yardım etti.

MVRDV tarafından tasarlanan EXPO 2000 Hollanda Pavyonu terkedilmiş durumda.

Kaşiflerin Kullandıkları Dil
Kaşiflerin kendi aralarında anlaşmasını sağlayan özel bir sözlükleri bile var. 100'den fazla kelimeden birkaç tanesi şu şekilde:
Cataphiles: Yeraltı mezarlarını keşfedenler.
Buildering: Herhangi bir araç kullanmadan binalara tırmanmak.
Chamber: Rögarlardaki büyük, uzun odalar
Drop: Rögarlardaki küçük şelaleler.
Mice: Kampüslerdeki güvenlik görevlileri için kullanılan argo kelime
Social Engineering: Binanın içine girebilmek için çalışanlar ve güvenlik görevlileri ile anlaşmak.