İstanbul için Avrupa Kültür Başkentliği, cumartesi gecesi kentin altı meydanında birden düzenlecek şenliklerle resmen başlıyor. En küçük projesini bile büyük otel salonlarında iddialı toplantılarla tanıtan 2010'un, açılışta görkemi elden bırakmayacağına emin olabiliriz. Nitekim, Taksim Meydanı'nda hazırlıklar bir hafta önceden başlatıldı bile.

Artık yıllar süren ‘proje başvuru, değerlendirme, reddetme, kabul etme ve tartışma' faslı da sona erdi sayılır. Şimdi mesele mevcut projeleri hakkıyla uygulayabilmek. O nedenle bu noktadan itibaren 2010'un projelerini konuşmak gerek. Nitekim Hürriyet gazetesi, bu hafta sonu yayımlamak için ‘En İyi Beş Proje' soruşturması yapıyor. Bana da sordukları için, bütün projeleri tekrar gözden geçirdim.

Açıkçası, İstanbul'un kendi kültür sanat gündeminin önüne geçebilen pek az çalışma görebildim. Sanatçılar, sivil toplum örgütleri, izleyici ve sağ olsun ‘sponsorlar' bu kentte yabana atılmayacak bir enerji üretiyor. Etkinlikler o kadar çok ve çeşitli ki, İstanbul'daki her şeyden sadece haberdar olmak bile imkânsız. Öte yandan bu gözümüzde büyüttüğümüz sanat ve eğlence ortamı aslında kentin devasa nüfusu karşısında önemsiz sayılır.

İstanbul'da kendini ifade etmek isteyen yaratıcı kesimlerin tümü için koşulların cesaret verici olmadığını biliyoruz. Yani daha çok eğitimin, sahnenin, bağımsız fonun, galerinin, atölyenin, sanatla uğraşan ve uğraşmak isteyenler için daha ulaşılabilir olması gerekiyor. Tıpkı daha çok oyunun, serginin, filmin, konserin izleyici için daha ulaşılabilir kılınması gerektiği gibi. Yani ‘Kültür Başkenti' olacaksak önce sanat üretimini artırmak ve kentte yaygınlaştırmak için bir şeyler yapmamız gerekiyor. 2010'dan en büyük beklentimiz bu konuda kalıcı çözümler üretmesiydi. Ben hâlâ kalıcı etki yaratacak, yeni sanatçılar, yeni fikirler ve yeni izleyiciler oluşturacak projelerin ‘iyi' birer ‘Kültür Başkenti' projesi olduğunu düşünüyorum. Gerçekten işe yarayacak projeler bulmak zor, ama ben yine de kendimi zorlayıp on projelik bir liste yaptım. Bütçeden aslan payını alan restorasyon projelerini ise armut sayıp, elmalarla kıyaslamadım.

1. Taşınabilir Sanat
Ümraniye'den, Kartal'a kentin dört bir köşesine çağdaş sanat taşıyıp insanları bu sanatçılarla tanıştırdığı için.

2. 40 Yazardan 40 Semt Kitabı
Neredeyse bütün semtlerin hatırını saydığı ve üstelik bunu iyi edebiyatçılarla yaptığı için.

3. Yerel Yönetimler İçin Kültür Yönetimi
Belediyelerin kültür danışmanlarına, doğru dürüst kültür programları yapmanın yolunu anlattığı için.

4. Sur-i Sultani Stratejik Planı
Topkapı Sarayı hakkında ‘müzeler adası' gibi müthiş bir fikri, ayakları yere basan bir plana dönüştürdüğü için.

5. Hasanpaşa Gazhanesi
Son birkaç endüstriyel yapıdan birini, hem de Kadıköy tarafındaki bir yapıyı, herkesin kullanacağı bir kültür merkezine dönüştüreceği için.

6. Yeni Kapı Transfer Noktası
İki kıtanın yollarının birleştiği yerde bir nevi ‘arkeoloji müzesi' kurmak üzere oldukları için.

7. İstanbul'un Çok Kültürlü Mirası
Azınlıkların bile ilgilenemediği yerleri hayata döndüreceği, mesela Abraham Kamondo'nun herkesin görüp de bilmediği anıt mezarını restore edeceği için.

8. Dans Platform İstanbul
Türkiye'nin ve dünyanın önemli dansçılarını bir araya toplayıp, az zamanda çok işler başaran dansçılara yeni bir atılım fırsatı vereceği için.

9. Kentle Buluşma, Müzeyle Tanışma
Müzeye gidemeyen kadınlara özel ve devlet müzelerini gezdiren proje 160 bin kadına ulaşmak niyetinde...

10. U2 Konseri
Tek kalıcı etkiyi hatıralarda bırakacak bir proje. Ama olsun, 2010 parayı vermese U2'nun geleceği yoktu.