Belediyelerin açık hava reklamlarından alınan vergiyi yüzde 40 bine varan oranlarda artırması sebebiyle işlek caddeler, bina duvarları ve otobüs duraklarına reklam asmanın cazibesi kalmadı.

Yılbaşından önce ışıksız tabelanın metrekaresinden 250 bin Türk Lirası (TL), ışıklı tabelalarda ise 375 bin TL vergi alınırken, yeni yılla birlikte bu rakam ışıksız tabelalarda ilçelere göre metrekare başına 20 ile 100 Yeni Türk Lirası, ışıklı tabelalarda ise 30 ile 150 YTL’ye yükseltildi. Yüzde 8 bin ile yüzde 40 bin arasında değişen artış ile birlikte 3 bin YTL’ye (3 milyar TL) mal olan bir reklam tabelasının vergisi 4 bin YTL’yi geçince dev şirketler tabela sökmeye başladı. Geçen yıl açık hava reklamcılığına yaklaşık 5 milyon dolar ayıran Ülker, İstanbul Çamlıca’daki 9 Cola Turka panosunu, Carrefour ise Ümraniye ve İçerenköy mağazalarında bulunan tabelalarını söktü. Carrefour şimdi de Bayrampaşa’daki tabelasını sökmeye hazırlanıyor. Coca Cola ve Polisan Boya ise bayilerine “Tabelalar sizin olsun, artık vergiyi siz ödeyin” çağrısında bulundu. Tabelalarını sökmeyen firmalar ise vergi maliyetine katlanacaklarını, ancak yeni tabela yaptırmayacaklarını bildiriyor.

İstanbul Bağdat Caddesi’nde 200 metrekarelik bir bina cephesine verilecek reklamın yıllık vergisi 20 bin YTL’yi buluyor. Ankara’da çift taraflı totem tipi ışıklı tabelanın vergisi için 80 bin YTL, İzmir’de ise bir binanın cephesinin vergisi için 30 bin YTL’yi gözden çıkarmak gerekiyor. Giyim firması Collezione’un sahibi Ekrem Akyiğit, İstanbul Mahmutbey’deki mağazalarının önüne 40 bin YTL harcayarak iki adet ışıklı tabelanın yer aldığı totem yaptırdıklarını, ancak şimdi bir yıllık vergisine aynı miktarın istendiğini belirtiyor. Protesto amacıyla totemlerin üzerine siyah bez geçiren firma, çalıştıkları bir bankanın sponsor olması üzerine bezi dün kaldırdı. Akyiğit, belediyelerin yeni şehircilik anlayışı adı altında yüksek fiyat uygulayarak çevre kirliliğinin önüne geçmeye çalıştığını, ancak esnafı mağdur ederek iş yapmanın yanlış olduğunu vurguluyor.

Faruk Güllü’nün sahibi olduğu Güllüoğlu Baklavaları, geçen yıl 10 milyar TL ödenen İstanbul’daki 14 şubesi için bu yıl toplam 50 bin YTL (50 milyar TL) tutarında reklam vergisi ödedi. Sadece Şirinevler’deki şubesi için ödenen miktar 15 bin YTL. Firma itibarı açısından eski reklamlarını kaldırmayı düşünmediklerini belirten yetkililer, açmayı planladıkları yeni şubelerde ya tabela kullanmayacaklarını ya da küçük tabela kullanacaklarını belirtiyor.

Birleşik Markalar Derneği Başkanı Saruhan Tan da firmaların önceden yapılmış anlaşmaları olduğunu belirterek, vergi oranlarındaki ani artışı uygun bulmadıklarını söylüyor. Ekonomik istikrarın yakalandığı bir ortamda bu artışa bir anlam veremediklerini vurgulayan Tan, firmaların ilan vermeyerek fahiş artışları protesto edebileceklerini kaydediyor. Reklam veren sayısının yarı yarıya düşebileceğini dile getiren Tan, dernek olarak resmi girişimde bulunmaya hazırlandıklarını bildiriyor.

İşleri yarı yarıya azalan açık hava reklamcıları işçi çıkarıyor
Belediyelerin reklam vergilerinde yaptığı artış, açık hava reklamcılarını vurdu. Firmaların ilan ve reklamlarını geri çekmesi veya yeni sipariş vermemesi sebebiyle birçok reklamcı iş yapamaz hale gelirken, yılbaşından bu yana işler yüzde 50 oranında azaldı.

Açık hava reklam pazarı 100 milyon doların üzerinde büyüklüğe ulaştı. İstanbul Ticaret Odası’na kayıtlı yaklaşık 2 bin açık hava reklamcısı bulunuyor. Ar Tanıtım’ın sahibi Ekrem Gökkaya, küçük esnafın maliyetini en aza indirmek için küçük tabela yaptırmaya başladığını, büyük işletmelerinse reklam siparişlerini kestiklerini ifade ediyor. Yılbaşından bu yana sektörde yaşananları “Türkiye’nin en büyük ekonomik krizlerinden biri olan 2001 krizinde dahi bu kadar yara almamıştık.” sözleriyle özetleyen Gökkaya, birçok firmanın işçi çıkarmaya başladığını kaydediyor.

Çoğu işyerinin tabela yaptırmaktan korkar hale geldiğini belirten Sentek Reklam yetkilisi Serdar Kara da, müşterinin artık tabela maliyetinden önce “Bunun vergisi kaç Yeni Türk Lirası olacak?” diye sorduğunu dile getiriyor. 3 bin YTL’ye mal olan bir tabelanın vergisinin 4 bin YTL’yi geçtiğine dikkat çeken açık hava reklamcılığı firması yetkilisi Numan İskit, son 2 aydır işçi ücreti veremeyecek hale geldiklerini dile getiriyor. İskit, günü iç mekanlara reklam yaparak kurtardıklarını ifade ediyor