Milyonlarca kişinin korkulu rüyası olan büyük deprem, belki de hiç olmayacak. Bunu söyleyen Prof. Dr. Naci Görür. Bakanlık, bu ihtimali araştıracak projeyi iki aydır 'inceliyor'.

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Maden Fakültesi Jeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Naci Görür, İstanbul'da 28 Kasım 2005'te "Beklenen Marmara Depremi ve Çevre Kirliliği" konulu sempozyumda Marmara'nın daha iyi izlenebilmesi için gerekli cihazların alınması konusunda söz veren Başbakan Yardımcısı Mehmet Ali Şahin'den bugüne kadar hiçbir ses çıkmamasına isyan etti. Görür, Şahin'e iki ay önce gönderdiği ve Bakanlık'tan hâlâ "İnceletiyoruz" yanıtını aldığı "sürpriz proje"nin, "Marmara'da büyük deprem olmama ihtimalini" netleştireceğini söyledi.

'Enerji boşaldı mı?'
Marmara Denizi'nde 1766'dan beri suskun bekleyen ve bilim adamlarının ortak görüşü olarak kırılması beklenen Orta Marmara - Adalar arasındaki 60 kilometrelik fayın enerjisinin belki de deprem olmadan boşaldığını söyleyen Görür, şöyle dedi:
"Bugüne kadar deprem mekanizmasının Çekmece açıklarında 7 kilometre derinde kilitlendiğini tahmin ediyorduk. Ancak çok küçük depremler bize başka bir durumun da olabileceğini gösterdi. Bunu anlamak için test gerekir. Bunun için de ABD'de bizde mevcut olmayan çok hassas cihazlar bulunuyor. Eğer bu cihazlarla istediğimiz deneyi yapabilirsek Marmara Denizi'nde büyük deprem olup olmayacağını anlayabiliriz."

4 milyon dolar
Deniz Altı Deprem İstasyonu adlı bu projenin maliyetinin 4 milyon dolar olduğunu belirten Görür, "Sistem 2003'te San Diego açıklarında başarıyla test edildi" dedi.

Projenin onaylanması halinde, İTÜ Doğu Akdeniz Oşinografi ve Limnoloji Araştırmaları Merkezi ile Columbia Üniversitesi Lamont-Doherti Yer Gözlemevi ve SCRIPPS Oşinografi Enstitüsü tarafından yürütüleceğini anlatan Prof. Dr. Naci Görür, şu bilgileri verdi:
"Amaç, Marmara Denizi'nin altına gözlem istasyonu kurarak hipotezleri test etmek. Ölçümler deniz tabanına yerleştirilecek ileri teknolojili cihazlarla yapılacak. Birinci yılda cihazlar ABD'de test edilecek; ikinci yılda Marmara'ya yerleştirilecek ve çalıştırılacak. Üçüncü yılda veriler değerlendirilecek."

Yer değiştirme varsa büyük deprem yok
Sistemin çalışabilmesi için Marmara'nın tabanına akustik akma (creep) sensörleri yerleştirilecek. Mikro sismisiteyi ölçmek için 10 tane OBS (Okyanus Tabanı Sismometresi) konulacak. Sistemi denetlemek için de karada uygun yerlere GPS istasyonları kurulacak. Bu istasyonlardan biri kuzeydeki Çekmece'de, diğeri ise güneydeki İmralı Adası üzerinde olacak. Sensörler fayın her iki tarafındaki konumlarını sürekli olarak ölçecek ve olabilecek yer değiştirmeleri saptayacak. Eğer belirgin bir yer değiştirme varsa fay üzerinde büyük ve tehlikeli bir deprem beklemek doğru değil. Ama, eğer herhangi bir yer değiştirme görülmezse o zaman fay büyük bir depreme gebe...