İstanbul Büyükşehir Belediyesi Metropoliten Planlama ve Kentsel Tasarım Merkezi (İMP) tarafından Kartal Sanayi Bölgesi’nde Merkezi İş Alanları Planlaması ile Küçükçekmece sahilinde İç - Dış Kumsal Rekreasyon Alanları Planlaması için dünyanın önde gelen altı mimarı tarafından hazırlanan projeler arasından ikisi seçilecek.
Büyükşehir Belediyesi Metropoliten Planlama ve Kentsel Tasarım Merkezi (İMP), İstanbul’un dünya metropolleri arasında yerini alması ve kentsel mekânlarda yaşam kalitesinin arttırılması amacıyla önemli odak noktalarda dönüşüm projeleri planlıyor. Seçilen alanların ortak özelliği, terk edilmekte olmaları ve planlı bir dönüşüm gerçekleştirilmediği takdirde, çöküntü bölgesine dönüşme olasılığının bulunması. Bu nedenle, İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından Kartal Alt Merkez Alanı ile Küçükçekmece İç - Dış Kumsal Bölgesi için dünyanın önde gelen altı mimar ve kentsel tasarım gurubuna projeler hazırlatıldı.
Büyük ölçekli kentsel tasarım ve mimari projeleriyle öne çıkan altı mimarın hazırladığı projeler bugün İstanbul’a geldi. Ekipleriyle birlikte İstanbul’a gelen mimarlar, projelerini 30 Mart’ta Uluslararası Değerlendirme Kurulu’na şahsen sunacaklar. Değerlendirme sonrası ise projeler, Tepebaşı İMP Başkanlık Katı Lobi’sinde bir ay süre ile sergilenecek.
Küçükçekmece - Avcılar İç Dış Kumsal Alanı Kentsel Tasarım Projesi
Küçükçekmece Gölü, İstanbul kimlikli ve çevreye duyarlı yepyeni bir merkeze dönüşüyor. Yazılı tarih öncesi mağara yerleşmelerinin yakınında bulunan Küçükçekmece, bütün geçmişi boyunca İstanbul-Avrupa ana ulaşım aksı üzerinde özel konum taşıdı. 1970’lere kadar İstanbul için sayfiye niteliği taşıyan bu alan, günümüzde kolay ulaşılabilirliği nedeniyle, hızlı kentleşme ve hızlı nüfus artışı sonucunda ortaya çıkan kentsel sorunları da bünyesinde barındırıyor.
Bölge çevresinde özellikle Küçükçekmece Gölü etrafında; Bahçeşehir vb. planlanmış konut alanları, Merkezi İş Alanı, Olimpiyat Köyü ve İstanbul Üniversitesi’nin bir kampusundan oluşan prestij alanları dikkati çekiyor. Bu alanların yanı sıra, kentsel dönüşüm projeleri olarak rehabilitasyon programına alınmış halihazırda yasadışı olan alanlar da bulunuyor. Göl ve çevresi, İstanbul’un Batı yakası için geniş kapsamlı potansiyeller içeriyor.
Bugün doldurulmuş durumdaki kanalların açılmasıyla göl ve deniz ilişkisinin tekrar güçlendirilmesi, rekreasyon amaçlı bir proje olan ‘Küçükçekmece – Avcılar İç – Dış Kımsal Alanı Kentsel Tasarım Projesi’nin en önemli amaçlarından biri. Proje ile Küçükçekmece Gölü ve çevresinin hızlı kentleşme nedeniyle bozulan ekolojik yapısını düzeltecek, kentin sahip olduğu zengin flora ve faunanın korunması ve mevcut canlı türlerinin çoğaltılmasını sağlayacak çalışmalar yapılabilecek.
Küçükçekmece-Avcılar’da Deprem Riski Ortadan Kalkacak.
Deprem riski altında bulunan konut alanlarının yenilenmesi, yaşanabilir çevrenin yaratılması, turizm ve kültür endüstrileri yoluyla bir zamanlar tatil alanı olan yerleşmenin bir çöküntü bölgesine dönüşmesinin engellenmesi ile kentsel yaşam kalitesinin yükseltilmesi proje için saptanan başlıca önemli amaçlar olarak göze çarpıyor. Bu nedenle; gezinti alanları, kamusal açık alanlar, sosyal ve kültürel tesisler, uluslararası turizm ve konaklama tesisleri, marina, spor ve dinlenme alanları projede özel bir önem taşıyor.
Türkiye ve Avrupa arasındaki önemli bağlantı yolları olan E–5 ve E–6; aynı zamanda Atatürk Havaalanı, Tarihi Yarımada ve Taksim-Levent aksındaki iş merkezlerine erişiyor. Bölgedeki yoğun kullanım, yeni ulaşım alternatiflerinin oluşturulmasını zorunlu kılıyor. Proje kapsamında, bu alternatiflerden biri olan Hafif Metro-LRT (Light Rail Transport System) hattı da göz önünde bulundurularak, bu alana ait yeni yaya-taşıt önerileri bekleniyor.
Küçükçekmece, Avcılar ve Bakırköy Belediyeleri sınırları içinde kalan proje, toplam 180 bin 93 hektarlık bir alana yayılıyor. Küçükçekmece geleneksel merkezini de kapsayan bu alanı kuzeyde Küçükçekmece Gölü, güneyde ise Marmara Denizi sınırlıyor.
Küçükçekmece - Avcılar İç Dış Kumsal Alanı Kentsel Tasarım Projesi için; Kengo Kuma liderliğindeki Kengo Kuma Grubu, Ken Yeang liderliğindeki Ken Yeang Grubu ve Winy Maas liderliğindeki MVRDV Grubu birer proje hazırladı.
‘Kartal Alt Merkez ve Kartal-Pendik Kıyı Kesimi Kentsel Dönüşüm Projesi’
Bu projeyle Taksim, Levent, Maslak, vb. Merkezi İş Alanları’na alternatif yaratılması hedefleniyor. İstanbul Metropoliten Alanı; doğal yapısı sonucu, İstanbul Boğazı ile Doğu ve Batı yakası olmak üzere iki bölgeye ayrılıyor. Bu iki yaka arasında ticaret, sanayi, kültür, yönetim, konut ve rekreasyon alanlarında büyük farklılıklar ve dengesizlikler gözleniyor. Özellikle merkezi iş alanları İstanbul’un Batı yakasında yoğunlaşmış durumda. Doğu yakasında ise, birinci derece merkez konumunda yalnızca Kadıköy bulunuyor. Bu dengesiz durum, tarihi çevre ve İstanbul Boğazı kıyılarını baskı altında tutuyor, kent siluetinin bozulmasına neden oluyor ve ulaşımda büyük sıkıntılara yol açıyor.
Kartal Alt Merkez ve Kartal-Pendik Kıyı Kesimi Kentsel Dönüşüm Projesi, İstanbul’un iki yakası arasındaki bu dengesizliği gidermek ve alternatif bir merkez oluşturmak amacıyla planlandı. Bu desantralizasyon projesiyle; Tarihi Yarımada, Beyoğlu ve Boğaz sırtlarında yoğunlaşan merkezi iş alanlarına, İstanbul’un Doğu yakasında yepyeni bir alternatif yaratılması amaçlanıyor.
Doğu Yakasında Yeni İş ve Turizm Alanları
1950’li yıllarda bir sanayi bölgesi olarak gelişen Kartal’ın proje alanı olarak seçilmesinde çeşitli faktörler rol oynadı: Sanayi teknolojisinin eskimesi ve bölgenin günümüzde fazlasıyla merkezi konumda kalması nedeniyle sanayiden hizmetler sektörüne dönüşüm zorunluluğu ortaya çıktı. Proje, bu dönüşümü gerçekleştirmeyi hedefliyor. Bir diğer önemli faktör ise, bir zamanlar kıyı yerleşmesi olan Kartal ve Pendik sahilinin günümüzde denizle kopuk olan ilişkisinin tekrar oluşturulmasının hedeflenmesi. Burada oluşturulacak rekreasyon ve turizm alanları Doğu yakasında yaşayanların tümüne hizmet edecek.
Kartal ve Pendik İlçeleri sınırları içinde yer alan toplam 555 hektarlık bir alana yayılacak proje ile Kartal alt merkezi ve Pendik sahil bölgesi; ticaret, turizm, konut, kültür, yönetim ve rekreasyon fonksiyonlarının yer alacağı önemli bir merkez haline dönüştürülecek.
‘Kartal Alt Merkez ve Kartal-Pendik Kıyı Kesimi Kentsel Dönüşüm Projesi’ için Zaha Hadid, Massimiliano Fuksas ve Kisho Kurokawa birer proje oluşturdu. Küçükçekmece - Avcılar İç Dış Kumsal Alanı Kentsel Tasarım Projesi için ise Kengo Kuma, Ken Yeang ve Winy Maas önderliğindeki MVRDV birer proje hazırladı.
İstanbul’un önemli odak noktalarından olan Kartal Alt Merkez ve Küçükçekmece İç - Dış Kumsal Alanı için hazırlanan kentsel tasarım ve dönüşüm projeleri ile şehre uluslararası platformlarda güçlü bir vizyon kazandırılması hedefleniyor.
Hazırlatılan projeler, yine ünlü mimarların da yer aldığı Uluslararası Değerlendirme Kurulu tarafından ele alınacak ve bu projeler arasından iki bölge için birer proje seçilecek. Sonuçlar 31 Mart 2006 tarihinde kamuoyuna açıklanacak. Değerlendirme Kurulu’nda İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, Ağa Han Mimarlık Ödülü Genel Sekreteri Suha Özkan, İMP Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Kaptan, New York City College’in Kentsel Tasarım Fakültesi Dekanı Profesör Michael Sorkin, Bangkok’dan Kentsel Tasarımcı Prof. Dr. Sumet Jumsai, Barselona’dan Kentsel Tasarımcı Elias Torres Tur ve Yıldız Teknik Üniversitesi’nden Emeritus Profesör Dr. Necati İnceoğlu yer alıyor.