Dünyaca ünlü 6 mimar tarafından İstanbul için hazırlanan projelerin tanıtım toplantısı, Büyükşehir Belediyesi’nin Tepebaşı’ndaki İstanbul Metropoliten Planlama ve Kentsel Tasarım Merkezi’nde (İMP) başladı. Toplantıya İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, Küçükçekmece Belediye Başkanı Aziz Yeniay, Kartal Belediye Başkanı Arif Dağlar, İMP Yöneticisi Prof. Dr. Hüseyin Kaptan ile proje sahibi mimarlar katıldı.

Toplantı öncesinde Başkan Kadir Topbaş ve mimarlar tarafından projelere ait maketleri basına tanıtıldı. Toplantının açılış konuşmasını gerçekleştiren İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, 5 bin 222 kilometrekarelik bir alana ve 13- 14 milyon nüfusa sahip olan İstanbul’un sadece Türkiye’yi değil dünyayı da etkileyen bir kent olduğunu belirterek, bu nedenle şehrin bundan sonraki gelişme sürecinin kurallı ve düzenli olması gerektiğini söyledi.

İstanbul’un bundan sonraki gelişmelerini planlı bir şekilde gerçekleştirmek ve yol haritalarını çizmek için İMP’yi kurduklarını hatırlatan Başkan Kadir Topbaş, “Artık sadece siyasilerin, bazı kurumu ve kuruluşların veya kişisel talepler doğrultusunda kuralları değişen bir kent değil, kararları ve kuralları ortaya konmuş bir kent olmalı” dedi.

İstanbul’un deprem riski taşıyan bir kent olduğunu ve bunu şehrin yenilenmesinde fırsat görerek ‘Kentsel Dönüşüm’ başlığı altında yeni düzenleme alanları oluşturmaya çalıştıklarını ifade eden Başkan Topbaş, bu çerçevede de TBMM’nin İstanbul için bir ‘Kentsel Dönüşüm Yasası’ hazırladığını kaydetti. Başkan Topbaş, “Yasa çıktığında Büyükşehir Belediyesi olarak kentsel dönüşüm için plansız ve çarpık yapılara direk müdahale hakkımız da olacak. Ancak bunu vatandaşlarımızı ezmeden ve üzmeden, anlaşma yoluyla gerçekleştireceğiz. İstanbulluların daha iyi ve güvenli yapılarda oturmasını sağlayacağız” diye konuştu.

İstanbul’daki 1 milyon 400 bin yapının yüzde 60’ından fazlasının imara aykırı olduğuna dikkat çeken Topbaş, yerel yönetimler olarak artık bu tür yapılara karşı müdahalelerde bulunduklarını söyledi. Vatandaşların barınma ihtiyaçlarını karşılamak için alt gelir guruplarına yönelik olarak 30-40 bin konut yapmaya başladıklarını belirten Kadir Topbaş, bu nedenle artık plansız ve çarpık yapılaşmaya müsaade etmediklerinin altını çizdi.

‘Projelerle İstanbul Güçlü Bir Vizyon Kazanacak…’
İstanbul’un iki önemli noktasıyla ilgili olarak alanlarında dünyada iz bırakan mimarları davet ederek bir yarışma düzenlediklerini ifade eden Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, şöyle konuştu; “Özellikle Kartal ilçesi bizim için çok önemli. İstanbul iki kıta üzerine yerleşmiş bir kent olmasına rağmen yüzyıllardır tek merkezli olarak gelişmiş. Oysa 13-14 milyon nüfusu olan bir kentin en az birkaç farklı merkezinin olması gerekiyor. İşte hazırlanan projelerle bu tür yeni merkezler oluşturmayı hedefliyoruz. Bu çerçevede eski sanayi alanı olan Kartal’ı İstanbul’un en önemli merkezi iş alanları bölgesi ve kültür-sanat merkezi yaparak yeni bir kent konsepti oluşturacağız. Kartal’daki değişim projesiyle 100 bin insan iş sahibi olacak ve 2 milyon insan bu projeden etkilenecek.”

Küçükçekmece - Avcılar İç Dış Kumsal Alanı Kentsel Tasarım Projesi ile de İstanbul’a yeni bir turizm alanı kazandıracaklarını dile getiren Başkan Kadir Topbaş, her iki alan için de 3’er mimarın proje sunduğunu ve seçilecek iki projenin kamuoyuna sunulacağını kaydetti. Başkan Topbaş, “Hazırlanan bu kentsel tasarım ve dönüşüm projeleri ile İstanbul’a uluslararası alanda güçlü bir vizyon kazandırılmasını hedefliyoruz” dedi.

Dünyanın ortak mirası olan İstanbul’un gelişimi için herkesin katkısını beklediklerini ifade eden Topbaş, sözlerini şöyle sürdürdü; “İstanbul’un yeni gelişme sürecinde fırsatları ortaya koymaya ve bu fırsatları birlikte değerlendirmeye çalışıyoruz. İstanbul buna layık. Bizim ve mimarlarımızın İstanbul’da yapacağı çok şey var. Dünya mimarlarının da bu kente katacakları çok şey var. İstanbul için herkesin fikrine ihtiyacımız var. Bu bir başlangıç. Bundan sonraki kentsel dönüşüm çalışmalarına Türkiye’den mimarlarımızı da dahil edeceğiz.”

İMP Yöneticisi Prof. Dr. Hüseyin Kaptan da her iki projenin de İstanbul için çok önemli projeler olduğunu ve bu projelerin toplumsal uzlaşma sağlandıktan sonra uygulamaya geçirileceğini söyledi.

Toplantıda daha sonra Kartal Alt Merkez ve Kartal-Pendik Kıyı Kesimi Kentsel Dönüşüm Projesi için dünyaca ünlü mimarlar Zaha Hadid, Massimiliano Fuksas ve Kisho Kurokawa ile Küçükçekmece - Avcılar İç Dış Kumsal Alanı Kentsel Tasarım Projesi için de Kengo Kuma, Ken Yeang ve Winy Maas önderliğindeki MVRDV gurubunun hazırladığı projelerin tanıtımına geçildi.

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, Ağa Han Mimarlık Ödülü Genel Sekreteri Süha Özkan, İMP Yöneticisi Prof. Dr. Hüseyin Kaptan, New York City College’in Kentsel Tasarım Fakültesi Dekanı Amerikalı Prof. Michael Sorkin, Bangkok’tan Kentsel Tasarımcı Ünlü Taylandlı Mimar Dr. Sumet Jumsai, Barselona’dan Kentsel Tasarımcı İspanyol Mimar Elias Torres Tur ve Yıldız Teknik Üniversitesi Emeritus Profesörü Prof. Dr. Necati İnceoğlu’ndan oluşan Uluslararası Değerlendirme Kurulu, projeleri bugün değerlendirecek.

Seçilen iki proje 31 Mart 2006 Cuma günü saat 18.00’de İMP’de kamuoyuna açıklanacak. Projelerin tümü Tepebaşı İMP Başkanlık Katı Lobi’sinde bir ay süre ile sergilenecek. İstanbul’un önemli odak noktalarından olan Kartal Alt Merkez ve Küçükçekmece İç - Dış Kumsal Alanı için hazırlanan kentsel tasarım ve dönüşüm projeleri ile İstanbul’a uluslararası güçlü bir vizyon kazandırılması hedefleniyor.

Büyükşehir Belediyesi Metropoliten Planlama ve Kentsel Tasarım Merkezi (İMP), İstanbul’un dünya metropolleri arasında yerini alması ve kentsel mekânlarda yaşam kalitesinin arttırılması amacıyla önemli odak noktalarda dönüşüm projeleri planlıyor. Seçilen alanların ortak özelliği, terk edilmekte olmaları ve planlı bir dönüşüm gerçekleştirilmediği takdirde, çöküntü bölgesine dönüşme olasılığının bulunması. Bu nedenle, İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından Kartal Alt Merkez Alanı ile Küçükçekmece İç - Dış Kumsal Bölgesi için dünyanın önde gelen altı mimar ve kentsel tasarım gurubuna projeler hazırlatıldı.

Büyük ölçekli kentsel tasarım ve mimari projeleriyle öne çıkan altı mimarın hazırladığı projeler bugün İstanbul’a geldi. Ekipleriyle birlikte İstanbul’a gelen mimarlar, projelerini 30 Mart’ta Uluslararası Değerlendirme Kurulu’na şahsen sunacaklar. Değerlendirme sonrası ise projeler, Tepebaşı İMP Başkanlık Katı Lobi’sinde bir ay süre ile sergilenecek.

Küçükçekmece Gölü Denize, İstanbul Kimlikli ve Çevreye Duyarlı Yepyeni Bir Merkeze Kavuşuyor.
Yazılı tarih öncesi mağara yerleşmelerinin yakınında bulunan Küçükçekmece, bütün geçmişi boyunca İstanbul-Avrupa ana ulaşım aksı üzerinde özel konum taşıdı. 1970’lere kadar İstanbul için sayfiye niteliği taşıyan bu alan, günümüzde kolay ulaşılabilirliği nedeniyle, hızlı kentleşme ve hızlı nüfus artışı sonucunda ortaya çıkan kentsel sorunları da bünyesinde barındırıyor.

Bölge çevresinde özellikle Küçükçekmece Gölü etrafında; Bahçeşehir vb planlanmış konut alanları, Merkezi İş Alanı, Olimpiyat Köyü ve İstanbul Üniversitesi’nin bir kampusundan oluşan prestij alanları dikkati çekiyor. Bu alanların yanısıra, kentsel dönüşüm projeleri olarak rehabilitasyon programına alınmış halihazırda yasadışı olan alanlar da bulunuyor. Göl ve çevresi, İstanbul’un Batı yakası için geniş kapsamlı potansiyeller içermekte.

Bugün doldurulmuş durumdaki kanalların açılmasıyla göl ve deniz ilişkisinin tekrar güçlendirilmesi rekreasyon amaçlı bir proje olan Küçükçekmece – Avcılar İç – Dış Kımsal Alanı Kentsel Tasarım Projesi’nin en önemli amaçlarından biridir. Proje ile, Küçükçekmece Gölü ve çevresinin hızlı kentleşme nedeniyle bozulan ekolojik yapısını düzeltecek, kentin sahip olduğu zengin flora ve faunanın korunması ve mevcut canlı türlerinin çoğaltılmasını sağlayacak çalışmalar yapılabilecek.

Küçükçekmece ve Avcılar’da Deprem Riski Ortadan Kalkacak
Deprem riski altında bulunan konut alanlarının yenilenmesi, yaşanabilir çevrenin yaratılması, turizm ve kültür endüstrileri yoluyla bir zamanlar tatil alanı olan yerleşmenin bir çöküntü bölgesine dönüşmesinin engellenmesi ve kentsel yaşam kalitesinin yükseltilmesi proje için saptanan başlıca önemli amaçlar olarak sıralanabilir.. Bu nedenle; gezinti alanları, kamusal açık alanlar, sosyal ve kültürel tesisler, uluslararası turizm ve konaklama tesisleri, marina, spor ve dinlenme alanları projede özel bir önem taşıyor.

Türkiye ve Avrupa arasındaki önemli bağlantı yolları olan E–5 ve E–6; aynı zamanda Atatürk Havaalanı, Tarihi Yarımada ve Taksim-Levent aksındaki iş merkezlerine erişiyor. Bölgedeki yoğun kullanım, yeni ulaşım alternatiflerinin oluşturulmasını zorunlu kılıyor. Proje kapsamında, bu alternatiflerden biri olan Hafif Metro-LRT (Light Rail Transport System) hattı da göz önünde bulundurularak, proje alanında yeni yaya-taşıt önerileri bekleniyor.

Küçükçekmece, Avcılar ve Bakırköy Belediyeleri sınırları içinde kalan proje, toplam 180.93 hektarlık bir alana yayılıyor. Küçükçekmece geleneksel merkezini de kapsayan bu alanı kuzeyde Küçükçekmece Gölü, güneyde ise Marmara Denizi sınırlamakta.

‘Kartal Alt Merkez ve Kartal-Pendik Kıyı Kesimi Kentsel Dönüşüm Projesi’
Bu projeyle Taksim, Levent, Maslak, vb. Merkezi İş Alanları’na alternatif yaratılması hedefleniyor. İstanbul Metropoliten Alanı; doğal yapısı sonucu, İstanbul Boğazı ile Doğu ve Batı yakası olmak üzere iki bölgeye ayrılıyor. Bu iki yaka arasında ticaret, sanayi, kültür, yönetim, konut ve rekreasyon alanlarında büyük farklılıklar ve dengesizlikler gözleniyor. Özellikle merkezi iş alanları İstanbul’un Batı yakasında yoğunlaşmış durumda. Doğu yakasında ise, birinci derece merkez konumunda yalnızca Kadıköy bulunuyor. Bu dengesiz durum, tarihi çevre ve İstanbul Boğazı kıyılarını baskı altında tutuyor, kent siluetinin bozulmasına neden oluyor ve ulaşımda büyük sıkıntılara yol açıyor.

Kartal Alt Merkez ve Kartal-Pendik Kıyı Kesimi Kentsel Dönüşüm Projesi, İstanbul’un iki yakası arasındaki bu dengesizliği gidermek ve alternatif bir merkez oluşturmak amacıyla planlandı. Bu desantralizasyon projesiyle; Tarihi Yarımada, Beyoğlu ve Boğaz sırtlarında yoğunlaşan merkezi iş alanlarına, İstanbul’un Doğu yakasında yepyeni bir alternatif yaratılması amaçlanıyor.

Doğu Yakasında Yeni İş ve Turizm Alanları
1950’li yıllarda bir sanayi bölgesi olarak gelişen Kartal’ın proje alanı olarak seçilmesinde çeşitli faktörler rol oynadı: Sanayi teknolojisinin eskimesi ve bölgenin günümüzde fazlasıyla merkezi konumda kalması nedeniyle sanayiden hizmetler sektörüne dönüşüm zorunluluğu ortaya çıktı. Proje, bu dönüşümü gerçekleştirmeyi hedefliyor. Bir diğer önemli faktör ise, bir zamanlar kıyı yerleşmesi olan Kartal ve Pendik sahilinin günümüzde denizle kopuk olan ilişkisinin tekrar oluşturulmasının hedeflenmesi. Burada oluşturulacak rekreasyon ve turizm alanları Doğu yakasında yaşayanların tümüne hizmet edecek.

Kartal ve Pendik İlçeleri sınırları içinde yer alan toplam 555 hektarlık bir alana yayılacak proje ile Kartal alt merkezi ve Pendik sahil bölgesi; ticaret, turizm, konut, kültür, yönetim ve rekreasyon fonksiyonlarının yer alacağı önemli bir merkez haline dönüştürülecek.