Büyüklüğü ve içerdiği yoğun yapılaşma nedeniyle ortaya çıktığı ilk günlerden bu yana dünya arkeoloji çevrelerinin ilgi odağı olan Çatalhöyük, Türkiye’de ilk defa kapsamlı bir sergiye konu oluyor. Günümüzden yaklaşık 9 bin yıl önce, belirli bir şehircilik düzeninde hiç savaşmadan yaşayan Neolitik Çağ insanlarına dair birbirinden ilginç 288 eser, Yapı Kredi Vedat Nedim Tör Müzesi’nde sergilenmeye başlanacak.

Çatalhöyük kazı başkanı İngiliz arkeolog Prof. Ian Hodder’ın bilimsel kontrolünde hazırlanan “Topraktan Sonsuzluğa Çatalhöyük” sergisi, 26 Mayıs’tan itibaren meraklıları ile buluşacak. Benzerlerinin ötesinde farklı bir konsept sunan sergi, aydınlatma, seslendirme ve görüntüleriyle 9 bin yıl öncesinin atmosferini ziyaretçilere yaşatmayı vadediyor. Sergi, Vedat Nedim Tör Müzesi salonunda Çatalhöyük evlerinin dıştan görünüşü ile başlıyor. Kerpiç duvarları, saz, ahşap ve topraktan yapılmış damları ile birbirine yaslanmış kapısız ve penceresiz evler. Evlere dama açılan tavan pencerelerinden ahşap merdivenlerle girip çıkılıyor. İzleyiciler dilerlerse evlerin damına çıkabiliyorlar. En dipteki ekranda Çatalhöyük’te kaydedilen 360 derecelik panaroma gösteriliyor.

9 Bin Yıllık Yolculuk
Tıpkı-yapımları gerçekleştiren kerpiç duvar ve sıvalar, özel olarak yöreden getirilen toprak, saz ve saman kullanılmış. Girişten sonraki bölümün vitrinlerinde ev yaşamı ile ilgili arkeolojik eserler sergileniyor. Standlarda yaşam araçları ve biçimleri canlandırılıyor, bilgi veriliyor: fırın, ocak, kil toplar, sepetler, mutfak araçları sergileniyor. Keski, av ve savunma araçları ile bıçak yapımında kullanılan obsidyenle (doğal cam) ilgili bilgiler de bu bölümde yer alıyor. Yaşama alanından depo bölümüne kapı yerine duvarda açılan bir oyuktan giriliyor. Burada yiyecekler, topraktan yapılmış kaplar ve sepetler içinde saklanıyor. Kurutulmuş sebze ve otlar tavana asılıyor.
Serginin sanatlar ve törenlere ayrılan bölümünde bir av sahnesini canlandıran büyük duvar resminin tıpkı-yapımı, orijinal eserde olduğu gibi, köşede, iki duvar üzerinde yer alıyor. Kazı yeri kavramının yorumlanmasıyla gerçekleştirilen büyük stand üzerinde ayı, boğa başları, boğa boynuzlarından yapılmış seki, leopar röliyefleri, izleyiciye Çatalhöyük ev içlerinin görünümü yansıtıyor.

Herşey Aslına Uygun
Çatalhöyüklülerin kilden yapılma damgaları bedenlerinin üzerine uyguladıkları yorumuna gönderme yapmak için, damga kopyalarının bir hayvan derisi üzerindeki uygulamaları bu bölümde gösteriliyor. Ölü gömme geleneklerinin anlatıldığı ve gösterildiği alanda büyük “akbabalı” duvar resmi uygulaması yer alıyor. Orijinal eserlerin sergilendiği dört bölümden sonra izleyiciler bir Çatalhöhüyük evine giriyor. Çatalhöyüklülerin ölülerini, üzerinde yattıkları toprak sekinin içine gömme gelenekleri burada sergileniyor. Sergi, Vedat Nedim Tör Müzesi’nden sonra Sermet Çifter Salonu’nda devam ediyor. Burada ilk olarak günümüzün Çatalhöyük kazısı ile ilgili bölüm izleyiciyle buluşuyor. Kazı çalışmalarının başlamasıyla birlikte kazı alanı ile doğrudan bağlantı kuruluyor ve naklen yayın yapılıyor.