İsrailli kadın mimar Joyce Oron 'un, Levent Yüksel 'in İstanbul şehrini bir kadın olarak betimlediği şarkıdan haberi olmadığı kesin. Ama İstanbul'un ev sahipliğinde düzenlenen 22. Dünya Mimarlık Kongresi'ne katılan Oron, ''su ve tepelerin buluştuğu yer'' olarak tanımladığı bu kenti inanılmaz kadınsı bulduğunu söylüyor. ''Su ve tepeler mimari açıdan enerji veriyor insana. Yapıları, dar sokakları, eski ile modernin, İslamla Batı uygarlığının bir bileşkesi. Karmaşık bir kent. İşte kadınsılığı da bu karmaşıklığında, bu bilinmezliğinde....
''Kongrenin ilk gününde ''Kadınsı mimariler'' başlıklı bir konuşma yapan Oron ile sohbet ediyoruz. 45 yaşında sempatik bir kadın. Hem mimar hem de şehir plancısı. Ulusal projelerde birçok çalışması var. Aynı zamanda İsrail Eğitim Bakanlığı'nın okul binalarını geliştirme projelerine ve Savunma Bakanlığı bünyesinde askerlerin ve ailelerinin yaşamsal alanlarını düzenleme projelerine danışmanlık hizmeti veriyor. ''Eskiden mimaride feminizmden bahsedilirdi. Şimdi ise 'cinsiyet farklılığı' adı altında sürdürülüyor tartışmalar. İki tür kadın mimar var. Biri, kadın kimliğini vurgulatmadan eşitlik ilkesine inanan mimarlar; bir de meslekteki eşitsizliği baştan kabullendiği için kendine erkek ortak seçenler. Mimarlıkta kadın ve erkeğin ortak çalışması birinin diğerinden üstün olduğu anlamına gelmiyor. Biyolojik ve sosyolojik farklılıklarından dolayı birbirlerini tamamlıyorlar. Örneğin biri detaylara daha konsantre olurken diğeri işin bütünsel çerçevesini yakalıyor'' diyor.
Kadının işi zor
Anc ak Joyce Oron'a göre toplumsal yargı ve koşullanmışlıkların da etkisiyle kadın mimarın işi erkeğe göre daha zor. Çünkü müşterinin mantığı genelde erkek mimarı binanın dış yapısından sorumlu görmek üzerine kurgulanmış biçimde. Kadına ise iç mimari daha çok yakıştırılıyor. Oron kadınsı kimlik taşıyan binaların daha toplumla iç içe geçmişliği yansıttığını düşünüyor. Örneğin İsrail'de kadınlar için bir sosyal ve iletişim merkezi olarak inşa edilen Gaby Mode Botelho Wizo Center'ın tasarımında ''yaşamı mesleği ve çocukları arasında ikiye ayrılan kadın'' çizgileri ağırlıkta.