Emlak Vergisi'nde devlete güvenmeyen
haklı çıktı
1998'de emlak değerini hükümetin çağrısına uyarak yükseltenler, yükseltmeyenlere
göre daha fazla vergi ödemek zorunda kaldı. İster inanın, ister inanmayın.
Geride bıraktığımız 4 yılda evi, dükkanı, mağazası, arsası ya da
arazisi olanlardan, devlete güvenenler zararlı, güvenmeyenler ise kârlı çıktı.
1998 yılı genel beyan döneminde aynı özelliklere sahip üç ayrı mesken
için üç ayrı kişi tarafından verilen emlak vergisi beyannamesine göre
2001 yılında gayrimenkullerin vergiye esas değerlerinde meydana gelen farklılık
ve dört yıl içinde ödenen emlak vergisi tutarları tabloda gösterilmiştir.
* Ali Bey güvenmedi...
Ali Bey, devlete güvenmeyip, gayrimenkulünü asgari beyan değeri olan 10
milyar lira üzerinden beyan etmiş, 2001 yılına gelindiğinde gayrimenkulün
emlak vergisine esas vergi değeri 29 milyar 135 milyon liraya, 4 yıl içersinde
ödediği emlek vergisi tutarıda 109 milyon 320 bin liraya ulaşmış.
* Ah Mehmet Bey, ahh...
Mehmet Bey, devlete olan inancı ve saygısının kurbanı oldu. 1998 yılı
genel beyan döneminde Maliye yetkililerinin, "Evinizin değerini yükseltmezseniz
perişan olursunuz!.." uyarılarından da korkarak gayrimenkulünün değerini
4 kat artırmış ve 1998 yılında diğerleriyle aynı vergiyi ödemiş, ancak
1999 yılından itibaren ödediği vergiler anormal şekilde artmaya başlamış,
2001 yılına gelindiğinde ise gayrimenkulün emlak vergisine esas vergi değeri
116 milyar 540 milyon liraya, 4 yıl içersinde ödediği emlek vergisi tutarı
da 317 milyon 300 bin liraya ulaşmış.
* Ahmet Bey hatayı düzeltti...
Ahmet Bey ise, önce devlete güvenip, uyarılar doğrultusunda yüksek
beyanda bulunmuş. Ardından, 1999 yılında beyan değerlerini yenilemek için
getirilen kolaylıktan yararlanarak yaşadığı şoktan kurtulmuş ve 1999 yılında
verdiği değişiklik beyannamesi ile gayrimenkulünün değerini asgari beyan
değerine indirmiş, 2001 yılına gelindiğinde gayrimenkulün emlak vergisine
esas vergi değeri vermiş olduğu değişiklik beyanı sonucu 29 milyar 197
milyon liraya, 4 yıl içersinde ödediği emlak vergisi tutarı da 162 milyon
660 bin liraya ulaşmış.
Özellikleri aynı olan ve 1995 yılında edinilen üç gayrimenkulün de
2001 yılında 30 milyar liraya satıldığını varsayalım. Ödenecek olan
tapu harcı açısından baktığımızda şu sonuç ortaya çıkıyor: Ali ve
Ahmet Beyler'in gayrimenkullerinin vergi değeri 30 milyar liranın altında
olduğu için tapu harcının satış değeri olan 30 milyar lira üzerinden
toplam 900 milyon TL olarak ödenmesi gerekiyor.
Mehmet Bey'in durumu ise farklı. Gayrimenkulü 30 milyar liraya satıldı
ama tapu harcı 116 milyar lira olan vergi değeri üzerinden alındı. Yani
Mehmet Bey, 3.4 milyar lira ödedi.
Gayrimenkul değerleri 2002 yılında yeniden belirlenecek. 1998'deki hatayı
tekrar etmeyin!
Yıllar Aynı özellikteki üç mesken için beyan durumlarına göre ödenen
vergi tutarları (Bin TL) Devlete güvenmeyip asgari değerden beyanda bulunan
Ali Bey'in durumu Devlete güvenip vergi değerini dört kat artıran Mehmet
Bey'in durumu Devlete güvendiğine pişman olup 1999'da beyanını yenileyen
Ahmet Bey'in durumu
Aynı özellikteki
üç mesken için beyan durumlarına göre ödenen vergi tutarları (Bin
TL) |
Devlete güvenmeyip
asgari değerden beyanda bulunan Ali Bey'in durumu |
Devlete güvenip
vergi değerini dört kat artıran Mehmet Bey'in durumu |
Devlete güvendiğine
pişman olup 1999'da beyanını yenileyen Ahmet Bey'in durumu |
1998 |
Genel Beyan Döneminde
Beyan Ettiği Değer |
10.000.000 |
40.000.000 |
40.000.000 |
|
|
Ödediği Emlak
Vergisi (*) |
40.000 |
40.000 |
40.000 |
|
1999 |
Vergi Değeri (% 77,8
oranında artırılmış tutar) |
17.780.000 |
71.120.000 |
71.120.000 |
|
|
Ödediği Emlak
Vergisi |
17.780.000 |
71.120.000 |
71.120.000 |
|
2000 |
Vergi Değeri (%
26,05 oranında artırılmış tutar) |
22.411.690 |
89.646.760 |
22.411.690 |
|
|
Ödediği Emlak
Vergisi |
22.410.000 |
89.640.000 |
22.410.000 |
|
2001 |
Vergi Değeri (% 30
oranında artırılmış tutar) |
29.135.197 |
116.540.788 |
29.135.197 |
|
|
Ödediği Emlak
Vergisi |
29.130.000 |
116.540 |
29.130.000 |
|
2001 Yılı
Sonunda Ulaşılan Vergi Değeri |
29.135.197 |
116.540.877 |
29.135.197 |
|
Dört Yıl
İçinde Ödenen Emlak Vergisi Toplamı |
109.320 |
317.300 |
162.6 |
(*) 1998 Yılında asgari değerin emlak vergisi ile 4 katına kadar olan değerin
emlak vergisi tutarı değişmiyordu.
Ücretli ne kadar vergi
iadesi alacak? (Milyon TL)
Net aylık |
Toplanacak belge
tutarı |
İade alınacak
tutar |
Asgari ücret |
1.334 |
66 |
150 |
1.917 |
95 |
300 |
4.236 |
271 |
400 |
5.825 |
386 |
500 |
7.418 |
494 |
600 |
9.114 |
687 |
900 |
14.196 |
1.175 |
1.200 |
19.607 |
1.856 |
1.800 |
39.500 |
3.031 |
2.000 |
34.131 |
3.392 |
Veriler İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası'ndan alındı.
Sabah - Şükrü KIZILOT
|