Haberler
26 Aralık 2001 Çarşamba

24 trilyonluk tesis çürümeye terk edildi

Menemen Belediyesi’nin Hazine garantörlüğünde 119 milyon Fransız Frankı’na (yaklaşık 24 trilyon lira) mâl ettiği Menemen Belediyesi Katı Atık Kompost Tesisi çürümeye terk edildi.

1996 yılında DYP’li Menemen Belediye Başkanı İlhami Gürsoy tarafından ihale edilen ve 18 ayda tamamlanan günlük 100 ton kapasiteli katı atık arıtma tesisi, üç yıldır çalıştırılmayı bekliyor. Tesisi yapan Menemen Belediyesi eski Başkanı DYP’li İlhami Gürsoy, “Birkaç yüz milyarla tesis çalıştırılır ve kaynak da bulunur.” şeklinde konuşurken, şimdiki başkan CHP’li Tahir Şahin, “Rantabl değil. Yeterli çöpümüz bile yok.” diyerek tesisi çalıştırmıyor. Devlet Planlama Teşkilatı’nın (DPT) onayı ve Hazine’nin kredi garantörlüğünde yaptırılan fabrikayı, belediyenin yeni yönetimi “rantabl değil” gerekçesiyle bugüne kadar teslim almadı. Teslim alınmayan fabrikanın makine ve teçhizatının bakımını hâlâ yapımcı firma Fransız OTV’nin Türk ortağı Hidro OTV yapıyor. Bağlantı yerlerinden paslanmaya başlayan ve zemininin bir bölümü sular altında kalan fabrikaya el atılmazsa bir iki yıl içinde çürüyecek. Günlük 40–45 ton çöpü bulunan Menemen ilçesine böyle bir tesisin kurulmasına izin verenlerin büyük vebal aldığını belirten Menemen Belediye Başkanı Tahir Şahin, DPT’nin hiçbir araştırma yapmadan projeye onay vermesinin ve Hazine Müsteşarlığı’nın da kefil olmasının altında siyasi karar olduğuna inandığını söyledi. Menemen Belediyesi’nin yerel yönetimler içinde en fazla borcu olan belediye olmasına rağmen Hazine Müsteşarlığı’nın projeye kefil olduğunu belirten Şahin, “Her şey negatif olmasına rağmen Hazine kefil olmuş. DYP hükümetinin aldığı bir karar. Menemen Belediyesi’nin bu parayı ödeyemeyeceği açıkça bilinmesine rağmen kefil olunmuş.'' dedi.1996 yılında DYP’li Menemen Belediye Başkanı İlhami Gürsoy tarafından ihale edilen ve 18 ayda tamamlanan günlük 100 ton kapasiteli katı atık arıtma tesisi, üç yıldır çalıştırılmayı bekliyor. Tesisi yapan Menemen Belediyesi eski Başkanı DYP’li İlhami Gürsoy, “Birkaç yüz milyarla tesis çalıştırılır ve kaynak da bulunur.” şeklinde konuşurken, şimdiki başkan CHP’li Tahir Şahin, “Rantabl değil. Yeterli çöpümüz bile yok.” diyerek tesisi çalıştırmıyor. Devlet Planlama Teşkilatı’nın (DPT) onayı ve Hazine’nin kredi garantörlüğünde yaptırılan fabrikayı, belediyenin yeni yönetimi “rantabl değil” gerekçesiyle bugüne kadar teslim almadı. Teslim alınmayan fabrikanın makine ve teçhizatının bakımını hâlâ yapımcı firma Fransız OTV’nin Türk ortağı Hidro OTV yapıyor. Bağlantı yerlerinden paslanmaya başlayan ve zemininin bir bölümü sular altında kalan fabrikaya el atılmazsa bir iki yıl içinde çürüyecek. Günlük 40–45 ton çöpü bulunan Menemen ilçesine böyle bir tesisin kurulmasına izin verenlerin büyük vebal aldığını belirten Menemen Belediye Başkanı Tahir Şahin, DPT’nin hiçbir araştırma yapmadan projeye onay vermesinin ve Hazine Müsteşarlığı’nın da kefil olmasının altında siyasi karar olduğuna inandığını söyledi. Menemen Belediyesi’nin yerel yönetimler içinde en fazla borcu olan belediye olmasına rağmen Hazine Müsteşarlığı’nın projeye kefil olduğunu belirten Şahin, “Her şey negatif olmasına rağmen Hazine kefil olmuş. DYP hükümetinin aldığı bir karar. Menemen Belediyesi’nin bu parayı ödeyemeyeceği açıkça bilinmesine rağmen kefil olunmuş.'' dedi.

Fabrikanın yapımı için 3 dilim halinde alınan 119 milyon Fransız Frangı kredi nedeniyle Menemen Belediyesi’nin yedi ceddinin ipotek altına alındığını iddia eden Tahir Şahin, alınan kredi faizlerinin de çok yüksek olduğunu kaydetti. DPT’yi 50 bin nüfuslu bir ilçede trilyonlarca lira değerinde bir projeye onay vermesi nedeniyle eleştiren Şahin, “İktidarda DYP olmasaydı bu proje onay görmezdi.” dedi.

Tesisin kurulması aşamasında rantabl olup olmadığına dair hiçbir fizibilite çalışmasının yapılmadığını ve 42–45 milyon Fransız Frangı’na mal edilebilecek bir tesisin 119 milyon franga mal edildiğini ileri süren Şahin, “100 ton çöp kapasiteli bu fabrikayı ben tek başına çalıştıramam. Günlük 50 ton olan çöpüm bu fabrikaya yetmiyor. 100 ton çöpü bulsam bile elde edeceğim kompost gübresinden aylık 750 milyon lira kazancım, 15 milyar lira da zararım olur. Fabrika için alınan kredi nedeniyle İller Bankası göreve geldiğimden bu yana 2 trilyon liramı kesti. İşçime 6 ay geriden maaş ödüyorken, fabrika için ayda 15 milyar lira harcayamam.” diye konuştu.

Fabrikanın ekonomiye kazandırılması gerektiğini belirten Şahin, göreve geldiği 1999 yılından beri burayı çalıştırmak için İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Piriştina ve ilçe belediye başkanları ile görüştüğünü ifade etti. Şahin, “Bu tesisi ben çalıştıramıyorum. Ama Piriştina abilik yaparsa çalışır. İlave yatırımla fabrikanın kapasitesini günlük 250–300 tona çıkartırsa İzmir’in çöpünün yüzde 10’una hem çözüm bulmuş olur hem de fabrikayı çürümekten kurtarır.” diyerek Piriştina’ya çağrıda bulundu.

Fabrikayı yapan dönemin Menemen Belediye Başkanı İlhami Gürsoy ise rantabl olmadığı eleştirilerine katılmıyor. Fabrikanın ihtiyacı olan çöpü ilçe belediyelerin vermeye hazır olduğunu savunan Gürsoy, “Tesisin kurulması için bu kadar parayı bize bedava vermediler. İktidarda DYP hükümeti vardı. DYP’li belediye olarak hükümetle paralel bu işi yaptık. Devletin ilgili kurumları araştırma yaptı, ondan sonra garantör oldular. Birkaç yüz milyarla fabrika çalıştırılabilir. Çöp tüm Türkiye’nin sorunu. Altyapı yatırımlarından kâr beklemek doğru değil. Bu fabrika zaten kâr etsin diye yapılmadı. Ben bu tesisi çalıştırsaydım Türkiye’de çevre ödülünü alırdım. İki yıl sonra göreve gelirsem fabrikayı çalıştırırım.” şeklinde konuştu.

Fabrikayı gezip incelediğini söyleyen İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Piriştina ise günlük 100 ton kapasiteli bu fabrikayı bu haliyle çalıştırmalarının mümkün olmadığını ifade etti. İzmir’in günlük 2 bin ton civarında olan çöpünün 400 tonunun kendilerine ait arıtma tesisinde işlendiğini, kalan kısmın da Harmandalı Çöp Alanı’na döküldüğünü anlatan Piriştina, “Fabrikayı gezdim. Son teknoloji ile yapılmış. Ancak, Menemen’in çöpüyle birlikte İzmir’den götürülen 50–60 ton çöp ile bu fabrikayı çalıştırmak rantabl değil. Menemen’in yanında Çiğli ve Karşıyaka çöpünü de içine alacak şekilde fabrikada bir kapasite artırımı gündemimizde var. Ancak bu konuda henüz bir çalışma başlatmadık.” dedi.
Zaman