David Baker'ın evinin önündeki bisiklet park alanı San Fransisko Bisiklet Koalisyonu tarafından idare ediliyor.

Son zamanlarda San Fransisko'da günden güne sayısı artan ve zekice düzenlenmiş doğaçlama kamusal alanlar ortaya çıkıyor. Bu mekanların her biri geçici olmaları amacıyla tasarlanmış olmalarına rağmen, kalıcı olabilme ihtimalleri de göz onünde bulunduruluyor. Mekanların tamamı şehrin araçlara ayrılan %25'lik yüzey alanının sağduyulu bir şekilde değerlendirilmesi sonucu oluşturulmuş ve yaya alanları kaybedilmemiş. Kentsel tasarımcı Andres Power, San Fransisko Bisiklet Koalisyonu ve mimar David Baker'ın Great Streets Projesi icin düzenlediği partide "Street Champion" ödülüne layık görülen ilk kişi oldu. Partide Great Streets projesi için yaklaşık 6500 Dolar bağış toplandı ve çekilişle PUBLIC marka bir bisiklet hediye edildi. Ayrıca açık arttırma ile Tim Griffith'in geçtiğimiz ay Metropolis'in kapağında kullanılan fotoğrafı da 2200 Dolar'lık bir getiri sağladı.

Bu işlevi zaman zaman değişen (Sunday Streets) ve fiziksel (Pavement to Parks) mekanların ortaya çıkma hikayesi birçok kahraman ve birkaç kötü adamın bulunduğu bir destan. Örneğin Castro Commons artık kalıcı bir park. Etkinlik sonrası Power'ı yakaladım ve ona kentesel politikalar, toplumsal katılım ve diğer konularla ilgili bir kac soru yönelttim.


David Baker ve Kit Hodge Andres Power'a ödülünü sunuyor.

Kit Hodge (Great Streets yöneticisi) ödülünüzü verirken, ödülü alış sebebinizin meslek tanımınızdan fazlasını içerdiğinden bahsetti. Mesleğiniz tam olarak nedir?

Andres Power: Teknik olarak San Francisco Planlama Bölümü'nde çalışan bir kentsel tasarımcıyım ve kamu iyileştirme projeleri, kaldırım düzenleme ve sokak yeşillendirme projelerinde çalışıyorum. Planlandıkdan sonra, kamu iyileştirme projeleri fon oluşturulmasından inşa edilmelerine kadar 10 yıl sürebilir, fakat geçici bir park fikir aşamasından büyük açılışına kadar üç ay içinde tamamlanabilir.

Pavement to Parks meydan programı New York Ulaştırma Dairesi yetkilisi Janette Sadik-Khan'ın çalışmalarından esinlenilerek oluşturuldu. Bloomberg tarafından atandığı için New York ve sokakları arasındaki ilişkiyi tam anlamıyla kontrol edebiliyordu. Kamusal alan yaratmak için bu gecici yöntemi kullanmasından çok etkilendik.

Tabii ki San Francisco Valisi New York Valisi ile aynı yetkilere sahip değil.

AP: Bu büyük fark yaratıyor. New York gibi şehirler güçlü hiyerarşik yapılara sahipler. San Fransisko'da buna sahip değiliz. Bunun sonucu olarak, farklı gruplar ve ajanslar arasındaki fikir farklılıkları bulunduğunda, işleri sonuçlandırmak neredeyse imkansız hale geliyor. Örneğin 17. cadde ve Castro'nun köşesindeki ilk meydan geçtiğimiz on yıl boyunca bölge halkı tarafından değerlendirilmek istenmiş. Burayı geçici bir mekana dönüştürmek bürokratik engelleri aşmamızı ve amacımıza ulaşmamızı sağladı. Sonrasında bu parkletler PARK(ing) Günü'nden ilham alınarak oluşturuldular.

Ki bu San Fransisko'ya özgü bir gün.

AP: Doğru. Bu gün Rebar tarafından başlatıldı. Bu arada, New York bizden esinlenerek ilk parkletini^* kurdu. Ayrıca Portland, Seattle, Washington DC, Los Angeles gibi bir çok şehir de parklet kurma konusuyla ilgililer. Yani döngü tamamlanıyor.
Bizim plaza programımız tam anlamıyla New York'unkine benzemiyor. Onların Ulaştırma Dairesi plazalarını, mühendisleri ve peyzaj tasarımcıları ile birlikte, kurum içinde tasarlıyor. Bu yaklaşımın kendine göre bazı avantajları var. Örneğin onların meydanları yinelenebilir, verimli ve zahmetsiz. Fakat yerel tasarımcıların projelerde yer almasını sağlayarak, daha organik ve bölgeye özgü çözümler geliştirdiğimize inanıyorum. Ayrıca ilginç projelere daha çok şans tanıyoruz.

San Fransisko şehrinin kendine ait tasarımcıları yok mu?

AP: San Fransisko İmar Dairesi'nin bünyesinde yetenekli iş gücü var fakat biz daha çok yerel profesyoneller ile çalışarak bu ortaklığı şehir, yerel tasarımcılar ve yerel üreticilere de yansıtmak istiyoruz. Programın bu kadar makul bir ödenekle yürütülebilmesinin bir sebebi de tasarımcıların gönüllü çalışmaları. Ek olarak kullandığımız malzemelerin bir çoğu bağışlanıyor ya da maaliyetine satılıyor.

Proje başlamadan önce bu tasarımcıların çoğunu tanıyor muydunuz?

AP: Burası ufak bir şehir ve haliyle bir kaçını tanıyordum. Fakat 17. Cadde ve Castro'nun köşesindeki ilk meydandan sonra tasarımcılardan bir çok telefon aldım. Artık elimdeki listeye bakarak belirli alanlara uygun kabiliyetlere sahip tasarımcıları seçmeye çalışıyorum.

New York haricinde doğru yönde ilerlediğini düşündüğünüz başka şehirler var mı?

AP: Kesinlikle Avrupa şehirleri. Paris, Amsterdam ve Kopenhag listenin başını çekiyorlar. Eski şehir merkezleri yayalaştırılmış durumda ve kışın ortasında bile devam eden bir kafe kültürüne sahipler. Sokakları yayalarla dolu şehirler, Doğu Avrupa ve Güney Afrika gibi dünyanın bir çok farklı yerinde bulunuyor. Bunu destekleyen bir altyapı oluşturmak harika bir yöntem fakat buna her zaman ihtiyacınız olmayabilir.

Burada gercekleşen şey San Fransisko'nun 50'lerdeki nüfus azaltımına ve insanların banliyölere yönelmesine gösterilen bir tepki. Bu dönemde sokaklarda görmeyi tercih edeceğiniz insanlar sokakları terk etti ve arkalarında avarelik ve kamuya zarar verecek davranışlar bıraktı. Temelde sokakları yaşanır kılan her şey uzaklaştırıldı, neredeyse tüm banklar kaldırıldı. Tam bir kavruk toprak politikasıydı. Gercekleştirmeye çalıştığımız hedef işte bu döngüyü kırmak.

Bahsi geçen geçici meydanlar için ruhsat alma süreçlerinin kolaylaştırılacağı ile ilgili söylentiler var. Bunu nasal gerçekleştireceksiniz?

AP: Meydanlar için her zaman farklı kamu kuruluşlarının ve belediye ulaştırma dairesinin girdi sağlaması gerekiyor. Fakat bu kuruluşlarla, parklet oluşturmak için kamusal alan ruhsatı almak isteyen kişi ya da grupların (kar amacı gütmeyen kurumlar, şirketler, kişiler) yararlanabileceği bir ruhsat sistemi geliştirmek için çalışıyoruz.

Parkletin görünüşü ile ilgili kurallarınız olacak mı?

AP: Estetik bir sınırlama getirmiyoruz. Fakat yeşillendirme çalışması olmalı, belirlenen alana uygun olmalı ve yüksek kaliteli malzemeler kullanılmalı.

Kullanımı yasaklanmış malzemeler var mı?

AP: Şu an yasak olan tek malzeme tropik sert ağaçlar. Yağmur ormanlarını yok etmek istemiyoruz. 

Çalışmaların içeriği nedir?

AP: Yağmur mevsimi başlamadan önce 4 tane daha parklet oluşturacağız. Ayrıca Union Square'den kablolu tramvay istasyonuna kadar uzanan iki parklet de inşaat halinde. Tatil telaşı başlamadan önce bu projeleri gerçekleştirmek istiyorduk fakat bu dönemde bulmamız gereken ödenek göz önüne alındığında projelerin baharda sona ermesi daha muhtemel.

En önemlisi. Az önce aldığınız ödül olan altın beton parçasıyla ne yapmayı düşünüyorsunuz?

AP: Nasıl çerçeveleyecğimi bulmaya çalışıyorum.

*Parklet: Küçük şehir parkı