Arkitera Mimarlık Merkezi, 2009 yılı Pritzker Mimarlık Ödülü ve Avrupa Birliği Modern Mimarlık Ödülü adaylarını belirlemek üzere geçen yıllarda olduğu gibi bu yıl da iki kurumdan nominatörlük (aday gösterme) teklifi aldı ve çalışmalarına başladı.

Ödül jürilerinin değerlendirilmesine sunulmak üzere Avrupa Birliği Modern Mimarlık Ödülü'ne aday projelerin belirlenmesi için iki yılda bir, Pritzker Mimarlık Ödülü'ne aday mimarların belirlenmesi için ise her yıl farklı ülkelerden mimarlara, eleştirmenlere, uzmanlara, müze yöneticilerine, yazarlara ve akademisyenlere nominatörlük teklif ediliyor. Arkitera Mimarlık Merkezi yöneticilerinden Ömer Kanıpak da, Türkiye’den nominatörlük teklifi alan isimlerden biri.

Pritzker Mimarlık Ödülü
The Hyatt Foundation tarafından 1979’dan beri her yıl verilen Pritzker Mimarlık Ödülü, yeteneği, önsezileri ve sorumluluk bilinciyle, topluma ve mimarlığa anlamlı katkılar sağlayan mimarları onurlandırıyor. “Mimarlığın Nobel Ödülü” olarak tanımlanan Pritzker, her sene, adaylar arasından kimin, hangi projeleriyle ve hangi nedenlerle bu büyük ödüle layık görülebileceği üzerine mimarlık camiasında tartışma yaratıyor.

Mimarlığın en prestijli ödülü olarak kabul edilen Pritzker Mimarlık Ödülü’nün nominatörleri, her milletten; devlet memurları, yazarlar, akademisyenler, mimarlar, mimarlık kurumları ya da sanayiciler arasından seçiliyor. Bugüne kadar 47 ülkeden, 500’den fazla nominatör belirlendi.

Avrupa Birliği Modern Mimarlık Ödülü
Avrupa Birliği Modern Mimarlık Ödülü (Mies van der Rohe Ödülü) ise Avrupa Komisyonu ve Fundació Mies van der Rohe tarafından iki yılda bir, kusursuz ve yüksek nitelikli yapım tekniğini yenilikçi bir anlayışla ortaya koyan Avrupa’daki mimarlık eserlerine veriliyor.

Bu kapsamda iki yılda bir, iki ayrı ödül veriliyor: Tüm Avrupa’da profesyonel mimarların uluslararası çalışmalarını teşvik etmeyi amaçlayan Avrupa Birliği Modern Mimarlık Ödülü, konsepti, teknik ve konstrüksiyon kalitesiyle öne çıkan projelere veriliyor. Yükselen Mimar Özel Ödülü ise, başarılı genç mimarları destekleyerek kariyerleri için iyi bir başlangıç sağlıyor.

Avrupa Birliği Modern Mimarlık Ödülü adayları, Avrupa’daki farklı ülkelerden uzmanlar ve ulusal mimarlık derneklerine üye mimarlar tarafından nomine ediliyor. Nominatörlerin belirlediği adaylar, Ödül Jürisi’ne sunuluyor. Jüri’nin finalistler arasından seçtiği projeler ödül kataloğunda ve sergide yer alıyor.


Minicity, Antalya - Emre Arolat

2005 yılında Avrupa Birliği Modern Mimarlık Ödülü için, Türkiye’deki nominatörlük görevini üstlenen Arkitera Mimarlık Merkezi tarafından Yükselen Mimar Özel Ödülü’ne aday gösterilen isimlerden Emre Arolat, Antalya’da 2004 yılı içerisinde tamamladığı Minicity projesiyle ödül sergisine ve kataloğa girmeye hak kazanmıştı. 2007’de ise, Han Tümertekin ve Eylem Erdinç tarafından tasarlanan Çanakkale’deki SM Evi projesi yine Arkitera Mimarlık Merkezi Yöneticisi Ömer Kanıpak tarafından aday gösterilerek, finalist olarak seçilmiş ve ödül kataloğu ile sergide yer almıştı.


SM Evi , Çanakkale - Han Tümertekin, Eylem Erdinç
Fotoğraf: Cemal Emden

Avrupa Birliği Modern Mimarlık Ödülü Kazananları
2007 - Emilio Tuñón Álvarez ve Luis M. Mansilla / MUSAC, Castilla León’da Çağdaş Sanat Müzesi, İspanya
2005 - Rem Koolhaas / Berlin’de Hollanda Konsolosluk Binası, Almanya
2003 - Zaha Hadid / Kuzey Hoenheim Terminali ve Otoparkı, Estrasburg, Fransa
2001 - Rafael Moneo / Kaplıca Merkezi, San Sebastián, İspanya
1998 - Peter Zumthor / Bregenz Sanat Müzesi, Avusturya
1996 - Dominique Perrault / Fransa Ulusal Kütüphanesi, Paris, Fransa
1994 - Nicholas Grimshaw & Partners / Waterloo İstasyonu, Londra, İngiltere
1992 - Esteve Bonell ve Francesc Rius / Belediye Stadyumu, Barselona, İspanya
1990 - Sir Norman Foster & Partners / New Stansted Havalimanı, Londra, İngiltere
1988 - Álvaro Siza / Banco Borges e Irmão, Vila do Conde, Portekiz

Yükselen Mimar Özel Ödülü Kazananları
2007 - Matija Bevk, Vasa J. Perovic / Matematik Fakültesi, Ljubljana, Slovenya
2005 - NL Architects; Pieter Bannenberg, Walter van Dijk, Kamiel Klaasse, Mark Linnemann / Basketbol Sahası, Utrecht, Hollanda
2003 - Jürgen Mayer H. / Scharnhauser Park Belediye Binası, Ostfildern, Almanya
2001 - Florian Nagler / Kaufmann Holz AG Dağıtım Merkezi, Bobingen, Almanya

Pritzker Ödülü Kazanan Mimarlar
2008 - Jean Nouvel / Fransa
2007 - Richard Rogers / İngiltere
2006 - Paulo Mendes da Rocha / Brezilya
2005 - Thom Mayne / ABD
2004 - Zaha Hadid / İngiltere
2003 - Jorn Utzon / Danimarka
2002 - Glenn Murcutt / Avustralya
2001 - Jacques Herzog ve Pierre de Meuron / İsviçre 
2000 - Rem Koolhaas / Hollanda
1999 - Sir Norman Foster / İngiltere
1998 - Renzo Piano / İtalya
1997 - Sverre Fehn / Norveç
1996 - Rafael Moneo / İspanya
1995 - Tadao Ando / Japonya
1994 - Christian de Portzamparc / Fransa
1993 - Fumihiko Maki / Japonya
1992 - Alvaro Siza / Portekiz
1991 - Robert Venturi / ABD
1990 - Aldo Rossi / İtalya
1989 - Frank O. Gehry / ABD
1988 - Gordon Bunshaft / ABD ve Oscar Niemeyer / Brezilya
1987 - Kenzo Tange / Japonya
1986 - Gottfried Boehm / Almanya
1985 - Hans Hollein / Avusturya
1984 - Richard Meier / ABD
1983 - Ieoh Ming Pei / ABD
1982 - Kevin Roche / ABD
1981 - James Stirling / İngiltere
1980 - Luis Barragan / Meksika
1979 - Philip Johnson / ABD